Các cầu thủ đeo mặt nạ để làm gì?
Các mặt nạ được các cầu thủ đeo không phải là một phụ kiện thời trang mà nó là một biện pháp bảo vệ họ sau khi bị các chấn thương ở mặt.
Mặt nạ được thiết kế để bảo vệ xương mặt khỏi va đập và nhờ đó chúng giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương thêm có thể ảnh hưởng đến cơ hội thi đấu của các cầu thủ.
Chúng được thiết kế để bảo vệ nhiều loại xương trên khuôn mặt, chẳng hạn như mũi, má và hốc mắt,… Mặt nạ bảo vệ là thiết bị y tế và có thể được cung cấp thông qua bệnh viện, bác sĩ hoặc dược sĩ.
Mặc dù mặt nạ bảo vệ không phổ biến trong bóng đá, nhưng trước đó, một số cầu thủ nổi tiếng đã đeo chúng khi thi đấu.
Cầu thủ đeo mặt nạ tại World Cup 2022
Nếu Hàn Quốc muốn gây ảnh hưởng tại World Cup 2022 ở Qatar, họ sẽ cần Heung-min Son thi đấu đỉnh cao. Ngôi sao của Tottenham đã tỏa sáng ở Premier League trong nhiều mùa giải qua và bước lên “sân khấu” lớn nhất của bóng đá lần thứ ba – và có khả năng là lần cuối cùng – với đội tuyển quốc gia của mình.
Tuy nhiên, chân sút 30 tuổi đã có một vẻ ngoài khác thường khi cùng đội tuyển Hàn Quốc đối đầu với Uruguay ở bảng H, hôm 24/11. Khuôn mặt của cầu thủ này được che một phần bởi chiếc mặt nạ màu đen.
Heung-min Son dính chấn thương khi chơi cho Tottenham trong trận đấu với Marseille ở Champions League vào đầu tháng 11, anh bị nứt hốc mắt khi va chạm với Chancel Mbemba.
Chấn thương mắt cần phải phẫu thuật để bảo đảm hồi phục hoàn toàn và có những lo ngại rằng chấn thương này sẽ khiến Heung-min Son không thể tham gia World Cup cùng đội tuyển Hàn Quốc.
“Chúng tôi có thể xác nhận rằng Heung-Min Son sẽ trải qua ca phẫu thuật để ổn định vết nứt quanh mắt trái của anh ấy”, thông báo từ Tottenham giải thích khi đó. “Sau ca phẫu thuật, Heung-min Son sẽ bắt đầu phục hồi chức năng với các nhân viên y tế của chúng tôi và chúng tôi sẽ cập nhật thêm cho những người ủng hộ trong thời gian tới”.
Và rất mừng cho đội tuyển Hàn Quốc vẫn có được sự phục vụ của tuyển thủ Heung-min Son với chiếc mặt nạ bảo vệ trên mặt.
Tương tự như Heung-min Son, cầu thủ Thomas Meunier của Bỉ cũng đeo mặt trong trận đấu với Canada ngày 24/11 – giờ Việt Nam.
Thomas Meunier bị gãy xương gò má trong trận Dortmund gặp Hannover 96 hôm 19/10, tại giải Cúp quốc gia Đức. Meunier đã phải phẫu thuật chấn thương khiến anh phải nghỉ thi đấu nhiều tuần. Trong trận đấu giữa đội tuyển Bỉ và Canada, cầu thủ này dự bị trong hiệp một và vào sân trong hiệp hai với chiếc mặt nạ trên mặt.
Trong trận đấu rạng sáng nay (28/11 – giờ Việt Nam) giữa Croatia và Canada, cầu thủ Josko Gvardiol của Croatia cũng đã đeo mặt nạ thi đấu.
Gardiol là một trong những tài năng được săn đón của bóng đá châu Âu. Trung vệ 20 tuổi của RB Leipzig đã thu hút sự quan tâm chuyển nhượng từ Chelsea, Manchester United và Real Madrid trong những tháng gần đây. Nhưng Gvardiol vẫn trung thành với câu lạc bộ RB Leipzig tại Bundesliga.
Gvardiol được đưa đến bệnh viện vào ngày 10/11. Trong chiến thắng 3-1 của Leipzig trước Freiburg tại Bundesliga, Gvardiol va chạm với đồng đội Willi Orban ở phút thứ 17 và bị thương ở mặt, phải rời sân với chiếc mũi chảy máu.
Kết quả chẩn đoán hình ảnh sau đó cho thấy, cầu thủ này bị gãy mũi và do đó buộc phải đeo mặt nạ tại World Cup.
Mặt nạ của Son Heung-min có gì đặc biệt?
Câu lạc bộ Tottenham Hotspur và đội tuyển Hàn Quốc đã làm việc chặt chẽ với FIFA từ lúc sản xuất chiếc mặt nạ của Son Heung-min để đảm bảo nó không vi phạm các quy định nào từ ban tổ chức World Cup. FIFA không cho phép khắc chữ lên và mặt nạ buộc phải có màu đen hoặc trùng màu đồng phục của đội.
Mặt nạ của Son được làm bằng vật liệu carbon, nhẹ nhưng vẫn đảm bảo độ cứng cần thiết để bảo vệ khuôn mặt. Tuy nhiên thời tiết nắng nóng ở Qatar khiến tiền đạo này gặp chút khó khăn trong việc đeo mặt nạ. Cũng theo nhiều nguồn thông tin, Son Heung-min có nhiều chiếc mặt nạ khác nhau để thay phiên sử dụng trong các buổi tập và trận đấu chính thức.
Bí ẩn phía sau lớp mặt nạ
Theo tiết lộ của FIFA, chiếc mặt nạ được Son sử dụng trong trận đấu được làm bằng sợi carbon (carbon fibre). Thiết bị này được phép sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt, thường là khi cầu thủ đang trong quá trình điều trị từ chấn thương, mà vẫn muốn đạt được phong độ thi đấu cao.
Sợi carbon có một số lợi thế so với nhựa dẻo, bao gồm độ cứng cao, độ bền kéo cao, trọng lượng thấp, kháng hóa chất cao, chịu được nhiệt độ cao và giãn nở nhiệt thấp. Bởi vậy, chất liệu này rất phổ biến trong ngành hàng không vũ trụ, kỹ thuật dân dụng, quân sự và gần đây là thể thao.
Lợi thế lớn nhất của sợi carbon khi sử dụng làm vật liệu đeo, là giúp người đeo có được sự thoải mái, vì có trọng lượng nhẹ hơn kim loại, nhựa nhiều lần.
Bên cạnh đó, một đặc tính không thể không nhắc tới là độ cứng cao, khó biến dạng dưới tác động mạnh, cũng là điểm nhấn giúp cầu thủ đeo thiết bị này tránh được những va chạm vật lý nghiêm trọng.
Nhiều cầu thủ từng phải sử dụng mặt nạ khi thi đấu để bảo vệ vùng mặt sau chấn thương, điều trị bằng phẫu thuật.
Đối với một số cầu thủ, chiếc mặt nạ còn giúp họ chữa lành các vết thương trên mặt, nhằm cố định cấu trúc xương lại với nhau để chúng có thể gắn kết. Trường hợp điển hình có lẽ phải kể đến là cựu Thủ môn CLB Chelsea, Petr Cech, khi anh vẫn chưa thể hoàn toàn bình phục sau chấn thương, và phải đeo mặt nạ lẫn băng đầu trong suốt nhiều năm thi đấu sau đó.
Trong quá khứ, chiếc mặt nạ từng được làm bởi nhiều chất liệu, từ nhựa dẻo, cao su, cho tới sợi thủy tinh tổng hợp, nhôm… Tuy nhiên, những vật liệu này đều sở hữu những nhược điểm riêng, khiến cầu thủ không thật sự thoải mái khi đeo, và thậm chí gây kích ứng da ở một số trường hợp.
Năm 2014, một cuộc cách mạng đối với thiết bị đeo đã diễn ra khi Mario Mandžukić, cựu cầu thủ người Croatia lần đầu tiên chuyển sang sử dụng một chiếc mặt nạ làm bằng sợi carbon sản xuất bởi Podoactiva, công ty được biết đến nhờ chế tạo vật liệu cho lực lượng không quân.
Thiết bị được chế tạo theo cách mà ngay cả khi bị hư hỏng, nó sẽ không tạo ra các mảnh vụn có thể gây nguy hiểm cho sự an toàn của người đeo.
Cho đến nay, sợi carbon đã được sử dụng rộng rãi làm mặt nạ đeo cho cầu thủ chuyên nghiệp, không chỉ sử dụng cho những trường hợp chấn thương mắt, mà còn được thiết kế để bảo vệ nhiều loại xương trên khuôn mặt, chẳng hạn mũi, má và hốc mắt.
Giải pháp trên chiếc mặt nạ
Với các vận động viên thể thao, chấn thương là điều khó để tránh khỏi, nhất là trong những bộ môn có tính đối kháng cao như quyền anh, bóng rổ, bóng bầu dục, bóng đá… Một vài chấn thương có thể xảy ra trên vùng mặt. Các loại mặt nạ bảo hộ là giải pháp hỗ trợ với các thương tổn như gãy vách ngăn mũi, xương gò má.
Có những loại mặt nạ thể thao được sản xuất đại trà với các kích thước theo tiêu chuẩn như quần áo, giày dép. Tuy nhiên, các vận động viên chuyên nghiệp thường tìm đến giải pháp chế tạo cá nhân hóa
Ví dụ như vào năm 2017, công ty YoungNext đã chế tạo mặt nạ dành riêng cho Sergio Ramos khi trung vệ này bị chấn thương vùng mặt. Ở bước đầu tiên, họ dùng một loại máy quét để ghi lại hình ảnh 3D của khuôn mặt. Giải pháp này tối ưu và tốn ít thời gian hơn phương pháp tạo tượng thạch cao và khò nhiệt truyền thống.
Ngày nay, có nhiều loại máy quét hiện đại hơn, hỗ trợ nhận diện mặt người, tách tóc để đưa ra bản vẽ 3D khuôn mặt chính xác với nhân vật.
Ở bước tiếp theo, nhân viên thiết kế sẽ sử dụng phần mềm vẽ CAD (Computer-aided design) để tạo hình phần mặt nạ. Người thực hiện cần nắm rõ vùng bị chấn thương và cách thêm khung bảo vệ.
“Một số thay đổi trong thiết kế phải có như các lỗ để đeo dây, khu vực chèn vật liệu tiếp xúc mặt, phần bị thương và khu hấp thụ ứng suất, tác động. Ngoài ra, khoét tầm nhìn rộng rãi là rất quan trọng với người chơi thể thao, để tầm nhìn không bị ảnh hưởng”, Creamed cho biết.
Sau khi hoàn tất thiết kế, chúng được chuyển sang bộ phận in 3D. Những phương pháp sản xuất truyền thống sử dụng nhựa cứng, vật liệu như polycarbonat để in ra chiếc mặt nạ bảo vệ. Trong khi đó, những cầu thủ đẳng cấp cao như Son Heung-min đeo mặt nạ được làm từ sợi carbon, cứng và nhẹ hơn. Ngoài ra, bên trong sản phẩm có các lớp lót EVA để tăng độ thoải mái khi đeo.
Không có khung giá bán chính xác cho toàn bộ quá trình chế tạo này. Như trường hợp của Ramos, YoungNext tính giá trung vệ của PSG 300 euro cho chiếc mặt nạ làm từ carbon.
Ngành công nghiệp tỷ USD
Trong báo cáo của Precedence Research, thị trường in 3D phục vụ y tế ước tính đạt giá trị 1,45 tỷ USD trong năm 2021. Quy mô thị trường dự kiến đạt 6,21 tỷ USD vào 2030 với tốc độ tăng trưởng 17% mỗi năm.
Trong đó, việc in 3D ra những chiếc mặt nạ thể thao, hỗ trợ hồi phục của các vận động viên là một ứng dụng nhỏ của công nghệ này. Ở lĩnh vực y tế, in 3D được áp dụng trong việc thay khớp, ghép xương nhân tạo với các loại vật liệu thay thế đặc biệt.
Việc chế tạo các loại chân tay giả, có kích thước trùng khớp, cá nhân hóa cho thương tổn của từng bệnh nhân cũng là một ứng dụng của công nghệ này. Các loại chi giả từ nhựa composite hay sợi carbon có nhiều lợi thế so với vật liệu truyền thống.
Những cầu thủ nổi tiếng đã từng phải đeo mặt nạ trước World Cup 2022
Fernando Torres
Torres bị vỡ mũi trong trận đấu Chelsea tiếp đón Steaua Bucharest tại Champions League năm 2013. Khi đó, mặt của Torres đã đập vào giầy của hậu vệ Lukasz Szukala bên phía Bucharest. Cựu tiền đạo Liverpool đã phải đeo mặt nạ 7 tuần cho chấn thương này.
John Terry
Terry chắc vẫn chưa thể quên được cuộc chạm trán với Fulham tại Ngoại hạng Anh năm 2007. Trong trận đấu đó, trung vệ đội trưởng của Chelsea đã ăn cả chiếc cùi trỏ của tiền đạo Clint Dempsey vào mặt và phải tiến hành phẫu thuật xương gò má.
Ramires
Ramires đã bị khuỷu tay của tiền đạo Burak Yilmaz văng vào mặt trong trận đấu của Chelsea với Gatarasaray tại Champions League. Tuy nhiên, tiền vệ người Brazil vẫn rất vui vẻ sắm cho mình chiếc mặt nạ mang đúng tên anh.
Cesc Fabregas
Trong trận đấu với Stoke City tại Ngoại hạng Anh, cánh tay của Charlie Adam đã tìm đúng mặt của tiền vệ người Tây Ban Nha sau một pha tranh chấp bóng quyết liệt. Mặc dù vậy, Chelsea của Fabregas vẫn giành thắng lợi với tỉ số chung cuộc 2-1 trước Stoke.
Demba Ba
Sự nghiệp của Ba tại Chelsea rất đáng quên nhưng anh chắc vẫn còn nhớ tình huống bị hậu vệ Fabricio Coloccini của Newcastle sút thẳng vào mặt sau tình huống tiền đạo người Senegal lao vào đánh đầu… hụt.
Paulo Ferreira
Kì Giáng Sinh năm 2011 chắc chắn là một kỉ niệm không thể nào quên với Ferreira. Anh đã gặp phải chấn thương ở mặt sau pha va chạm trên không với tiền vệ Gareth Bale (nay đã sang Real Madrid). Kết quả, cựu cầu thủ Chelsea phải nằm nhà dưỡng thương và đeo chiếc mặt nạ trên mặt như một món quà trong kì Giáng Sinh năm đó.
Nemanja Matic
Matic đã bị gãy cánh mũi và má khi ngăn chặn Erik Lamela của Tottenham ở trận đấu cuối năm ngoái. Sau trận đấu đó, tiền vệ người Serbia phải đeo chiếc mặt nạ kì quái trên mặt.
Cesar Azpilicueta
Azpilicueta đã bị gãy đôi xương gò má vào tuần trước khi bị Frazier Campbell bên phía Crystal Palace đá vào mặt. Đây là tình huống không cố ý của Campbell và Azpilicueta vẫn tiếp tục thi đấu cho đến hết trận.
************
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Tổng hợp
