[Văn mẫu 10] Dàn ý phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày do THPT Ngô Thì Nhậm tổng hợp giúp các em nắm được cách làm và các ý chính cần triển khai cho dạng bài này.
Dàn ý phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày bao gồm dàn ý chi tiết cho bài phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày, cùng với đó là bài văn mẫu được THPT Ngô Thì Nhậm sưu tầm và tổng hợp, hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em tiếp thu kiến thức tốt hơn. Cùng tham khảo nhé!
Đề bài: Phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày
Dàn ý phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày
I. Mở bài
– Giới thiệu khát quát về đặc trưng truyện cười.
– Khái quát nội dung và ý nghĩa của truyện cười “Nhưng nó phải bằng hai mày”: Truyện đã kể sự việc xử kiện lạ lùng của một tên lí trưởng. Với yếu tố gây cười độc đáo cùng những tình huống kịch tính, truyện phê phán thói ăn bẩn của kẻ quyền thế.
II. Thân bài
1. Trước khi lên công đường
– Thầy Lí được giới thiệu nổi tiếng xử kiện giỏi.
– Cải đút 5 đồng, Ngô đút 10 đồng. Thầy Lí nhận tiền của cả hai người.
→ Tiếng cười được cất lên từ sự mâu thuẫn trong cách giới thiệu nhân vật. Viên quan ăn của đút lại được mệnh danh nổi tiếng trên công đường.
→ Tạo sự hứng thú, tò mò của người đọc theo giõi cách xử kiện của lí trưởng.
2. Tình huống xử kiện diễn ra trên công đường.
– Công đường: Là nơi trang nghiêm, nơi những vị quan phụ mẫu sẽ xét xử theo công lí và pháp luật.
– Lí trưởng ngay lập tức tuyên phạt: “Cải đánh thằng Ngô đau hơn, phạt một chục roi”.
→ Lí trưởng đi ngược lại quy trình xử án trên công đường: không cần điều tra, không cần phần tích mà lập tức kết án. Kết quả xử kiện của thầy Lí căn cứ vào số tiền mà Cải và Ngô đút lót, ai đút nhiều hơn sẽ thắng.
– Cải phản ứng: Xòe năm ngón tay và bẩm “Lẽ phải về con mà”
→ Cử chỉ, lời nói của Cải cho thấy thái độ ngạc nhiên, bất ngờ cũng đầy ẩn ý: Năm ngón tay = năm đồng =lẽ phải. Tiếng cười bật ra từ lời nói và hành động ấy.
→ Phê phán hành động đút lót của cho quan trên rồi tự biến mình thành nạn nhân và thủ phạm cho bi kịch. Cải đã mất tiền còn bị phạt. Tiếng cười chua chát cất lên.
– Cử chỉ của thầy Lí: Xòe năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay phải và nói “Tao biết mày phải nhưng nó phải bằng hai mày”
→ Tiếng cười cất bật ra từ hành động và lời nói của thầy Lí. Câu nói có sử dụng hình thức chơi chữ: Chữ “phải” thứ nhất là lẽ phải, chữ “phải” thứ hai là nói đến tiền
→ Phơi bầy và phê phán bản chất tham lam trơ trẽn, trắng trợn của thầy Lí. Đồng tiền có sức mạnh vạn năng đổi trắng thay đen, đồng tiền chính là lẽ phải, chúng che mắt những tên tham quan, làm mờ công lí.
3. Ý nghĩa của câu chuyện
– Phê phán hiện thực xã hội với nạn tham nhũng trong xử kiện
– Phê phán, đả kích những tên tham quan, vô nhân tính, bị đồng tiền làm mờ mắt.
– Đưa ra bài học cho người dân: Đừng biến bản thân thành nạn nhân và thủ phạm của thói tham nhũng.
4. Nghệ thuật
– Cách tạo tình huống gây cười khéo léo, bất ngờ
– Miêu tả ngôn ngữ và hành động của nhân vật vừa gây cười vừa ẩn ý
– Sử dụng cách chơi chữ
– Lối kể chuyện tự nhiên, dễ hiểu.
III. Kết bài
– Khái quát nội dung và nghệ thuật của truyện
– Mở rộng: Mô-típ tiếng cười nơi công đường trong truyện cười rất phong phú và đặc sắc, bằng tiếng cười chúng đều có sức mạnh tố cáo, lên án gay gắt như: Ông huyện thanh liêm, quan đấy…
Bài văn mẫu phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày
Nhưng nó bằng hai mày là truyện cười với lượng tình tiết ít ỏi, tác phẩm như một màn kịch ngắn, mỗi chi tiết đều giàu giá trị biểu đạt. Tác phẩm phê phán những kẻ cầm cán cân công lí như lại nhập nhằng, đổi trắng thay đen, đây là một hiện tượng phổ biến trong xã hội.
Mở đầu tác phẩm là lời giới thiệu về một viên quan xử kiện rất giỏi ở một làng nọ. Và thầy phải xử lí vụ kiện của Cải và Ngô. Việc Cải và Ngô đánh nhau được kể hết sức ngắn gọn: Cải với Ngô đánh nhau, rồi mang nhau đi kiện. Cải sợ kém thế, lót trước cho thầy lí năm đồng. Ngô biện chè lá những mười đồng. Tình huống đó ngay lập tức đã đặt ra câu hỏi ông thầy lí sẽ xử lí vụ việc này thế nào cho thỏa đáng. Tình huống đã tăng thêm sức hấp dẫn, sự cuốn hút với người đọc.
Thầy lí xử kiện cho Ngô thắng, còn Cải bị đánh mười roi. Lúc này Cải vô cùng bất ngờ, vì vốn anh ta đã lo lót trước với thầy lí, tự bản thân luôn nghĩ phần thắng chắc chắn về mình, anh ta lâm vào thế bị động trước lời phán xét của thầy lí. Sự việc bất ngờ đó thể hiện ở hành động của Cải: Cải vội xòe năm ngón tay, ngẩng mặt nhìn thấy lí khẽ bẩm: Xin xét lại. Lẽ phải về con mà. Ở đây Cải ngụ ý nhắc về số tiền đã lo lót trước đó, đề xuất xử lại để phù hợp với số tiền mình đã đưa. Đáp lại hành động đó của Cải, thầy lí cũng đưa ra hành động vô cùng kì quặc, đầy tính ám hiệu: Xòe năm ngón tay trái úp lên trên năm ngón tay mặt. Tao biết mày phải nhưng nó phải bằng hai mày. Với ngụ ý Ngô đưa nhiều tiền đút lót hơn và Ngô phải là người thắng. Bằng lời nói công khai và hành động trước công đường: Lời phát ngôn của nhân vật được công khai cho tất cả mọi người cùng nghe và ai cũng hiểu. Còn mật ngữ hành động (xòe bàn tay) thì chỉ có hai người là Cải và ông lí mới có thể hiểu. Giữa ngón tay – tiền – lẽ phải có mối quan hệ mật thiết với nhau. Công lí không được đong đếm bằng sự thật nữa mà được đo bằng số tiền mỗi người bỏ ra đút lót. Theo cái lí của thầy thì lẽ phải tương đương với tiền, được đo bằng tiền. Giá trị tố cáo, ý nghĩa sâu xa của tác phẩm chính là ở chỗ đó.
Như vậy, cả ba nhân vật đều mang đến tiếng cười cho bạn đọc. Lí trưởng là đối tượng bị đả kích, còn Ngô và Cải là bị phê phán vì thói đút lót. Ngô và Cải tuy là nạn nhân nhưng chính họ là kẻ đã tiếp tay cho việc làm thay đổi công lí của lí trưởng.
Tác phẩm có kết cấu ngắn gọn, rõ ràng, chặt chẽ. Cái cười được ẩn kín, khiến cho câu chuyện trở nên giàu kịch hơn. Tính cách của nhân vật, đặc biệt là lí trưởng được ẩn kín đến cuối tác phẩm, tăng thêm tính bất ngờ cho tác phẩm. Sự kết hợp giữa hành động và ngôn ngữ, cùng lối chơi chữ đã tạo tiếng cười cho tác phẩm.
Tác phẩm lên tiếng phê phán quan lại tham ô nhận hối lộ xử án không nghiêm minh. Phê phán tầng lớp thống trị trong xã hội đương thời, từ đó phê phán xã hội thối nát đương thời. Phê phán người nông dân ấu trĩ với hành vi đút lót, tiêu cực đã tiếp tay cho bọn tham quan. Họ không chỉ là nạn nhân mà còn là tội nhân trong xã hội. Họ không chỉ đáng thương mà còn rất đáng trách.
**********
Từ dàn ý phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày mà THPT Ngô Thì Nhậm đã hướng dẫn trên đây, các em hãy vận dụng kiến thức đã học, kết hợp với cách hành văn của mình để làm thành một bài viết hoàn chỉnh nhé. Ngoài ra, chúng tôi thường xuyên cập nhật những bài văn mẫu lớp 10 hay nhất phục vụ việc học văn của các em. Chúc các em luôn học vui và học tốt!
