Phân tích cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục. Nêu rõ ý nghĩa nhân văn và giá trị nghệ thuật của đoạn trích với bài văn mẫu được thầy cô trường THPT biên soạn. Hy vọng sẽ giúp các em làm bài tốt hơn.
Đề bài: Phân tích cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục. Nêu rõ ý nghĩa nhân văn và giá trị nghệ thuật của đoạn trích
Phân tích cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục. Nêu rõ ý nghĩa nhân văn và giá trị nghệ thuật của đoạn trích
Nguyễn Tuân được biết đến là nhà văn với phong cách tài hoa, uyên bác. Ông luôn nhìn con người dựa trên phương diện nghệ sĩ, đặc biệt là cái đẹp siêu việt, vượt lên trên cái tầm thường. “Chữ người tử tù” là thiên truyện thể hiện rõ nét nhất đặc điểm phong cách ấy của Nguyễn Tuân. Đặc biệt, cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục được đánh giá là xuất sắc bởi ý nghĩa nhân văn và giá trị nghệ thuật của đoạn trích.
Huấn Cao được miêu tả là một người tài hoa và khí phách, điều này được thể hiện qua tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp, hành động dỗ gông và câu nói khinh bạc với quản ngục: “Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà ngươi đừng đặt chân vào đây”. Bên cạnh đó, khi Nguyễn Tuân giới thiệu về quản ngục, nhân vật cũng được tái hiện là một “thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”. Quản ngục sẵn sàng biệt đãi và mong mỏi xin được chữ của Huấn Cao. Vẻ đẹp của cả hai nhân vật được kết tinh và làm nổi bật nhất trong cảnh cho chữ – cảnh xưa nay chưa từng có.
Trước tiên, cảnh cho chữ bắt đầu từ việc Huấn Cao chấp nhận lời xin chữ. Khi quản ngục tiếp nhận công văn, ông “tái nhợt người đi” vì nghe tin ông Huấn sắp bị giải vào pháp trường. Huấn Cao nghe được mong mỏi của quản ngục, lặng nghĩ một lát rồi mỉm cười: “Ta cảm cái tấm lòng biệt nhỡn liên tài của các người. (…)Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”. Lời nói của Huấn Cao như tỏa sáng nhân cách thiên lương và tấm lòng biết nâng niu nét đẹp trong tâm hồn người khác.
Cảnh cho chữ diễn ra trong hoàn cảnh “xưa nay chưa từng có”. Đó là thời gian đêm khuya và trong không gian oái oăm – buồng giam nhà tù. Nơi đây “chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián”. Vị thế xã hội của người cho chữ và người xin chữ cũng có sự đối lập. Một người là kẻ cầm đầu cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình, người kia là quan chức thuộc bộ máy cai trị của triều đình ấy. Mọi thứ chuẩn bị cho cảnh cho chữ đều bất thường. Tuy nhiên, khi đặt họ ở vị thế nghệ thuật cả hai được xem là tri âm, tri kỉ, họ hiểu nhau bởi cả hai đều hướng tới cái đẹp vượt lên thực tại tầm thường, cả hai đều mang những vẻ đẹp của thiên lương trong sáng.
Trong cảnh cho chữ, vẻ đẹp của hai nhân vật đều tỏa sáng. Vẻ đẹp tài hoa và khí phách của Huấn Cao nổi bật hơn bao giờ hết qua hành động cho chữ: “một người tù cổ đeo gông, chân vướng xiềng đang dậm tô nét chữ trên tấm lụa trắng tinh “. Ông cho chữ cũng rất ung dung: thay bút con, đề lạc quản,…Huấn Cao lúc này như một người nghệ sĩ đang sáng tạo cái đẹp, tương xứng với vẻ đẹp đã được tạo dựng từ phần trước. Trong tư thế gò bó cùng trói buộc vô hình rằng cái chết chém đang cận kề, Huấn Cao vẫn viết chữ vô cùng thoải mái như đang tự do ở chốn thư phòng.
Người tử tù ấy nói với viên quản ngục: “Chỗ này không phải là nơi để treo một bức lụa trắng với những nét chữ vuông tươi tắn nó nói lên những cái hoài bão tung hoành của một đời con người.” Lời khuyên của một nhân cách thiên lương cùng hành động đỡ quản ngục dậy cho thấy vẻ đẹp của một người biết trân trọng vẻ đẹp của con người. Ông quan niệm cái đẹp luôn luôn phải đi liền với cái thiện, cự tuyệt hoàn toàn đối với chỗ ngục tù nhiều lừa lọc, độc ác. Trong cảnh cho chữ, vẻ đẹp của nhân vật quản ngục cũng được nhà văn tô đậm. Quản ngục “khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa óng”. Hành động ấy thể hiện thái độ thành kính, tôn thờ của quản ngục với Huấn Cao nói riêng, với cái đẹp nói chung. Hình ảnh “ngục quan cảm động, vái người tù một cái”, chắp tay mà rằng: “kẻ mê muội này xin bái lĩnh” nói lên sự cảm động, thần phục của quản ngục. Ông tự nhận mình là một lẻ lầm đường giờ đây được khai sáng. Vẻ đẹp của một người với tấm lòng biệt nhỡn liên tài cùng cái chắp tay hứa hẹn một sự thay đổi ấy tô đậm phẩm chất đáng quý, đáng trân trọng ở nhân vật.
Ý nghĩa nhân văn của cảnh cho chữ thể hiện qua tư tưởng cái đẹp dù trong hoàn cảnh nào cũng sẽ cứu vớt những người lầm đường, lạc lối. Nguyễn Tuân đã sử dụng thủ pháp đối lập, ông tạo nên sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối, giữa hoàn cảnh tối tăm với vẻ đẹp tỏa sáng của con người, giữa vị thế xã hội của người tù – quản ngục. Nhà văn đã tạo dựng không khí cổ kính nhằm mang đến sự thiêng liêng của nghệ thuật thư pháp. Qua đặc sắc nghệ thuật ấy, tư tưởng nhân văn càng tỏa sáng hơn bao giờ hết.
Có thể nói, cảnh cho chữ đã khắc họa vẻ đẹp của hai nhân vật – Huấn cao và quản ngục. Với nghệ thuật xấy dựng sự đối lập đặc sắc, đoạn trích đã thể hiện tư tưởng nhân văn đặc sắc – cái đẹp dù trong hoàn cảnh nào cũng đăng quang và cứu vớt những người lầm đường lạc lối. Bởi vậy có thể khẳng định, “Chữ người tử tù” là tác phẩm “gần đạt tới sự hoàn mĩ”.
Xem thêm: Phân tích nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù
**************
Trên đây là bài văn mẫu Phân tích cảnh Huấn Cao cho chữ viên quản ngục. Nêu rõ ý nghĩa nhân văn và giá trị nghệ thuật của đoạn trích. Hy vọng sẽ là tài liệu giúp các em làm tốt đề văn của mình.
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Giáo Dục
