Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo bao gồm dàn ý chi tiết cùng 5 bài văn mẫu hay nhất do thầy cô trường Ngô Thì Nhậm biên soạn sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em có thêm nhiều gợi ý mới lạ để hoàn thành tốt bài tập của mình.
Đề bài: Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo
Tóm tắt truyện ngắn dì Hảo của Nam Cao
Dì Hảo là con gái bà xã Vận, một người làm bánh đúc ngon có tiếng của làng Vũ Đại, bánh đúc là một thứ quà quê xuất hiện nhiều trong các truyện ngắn của Nam Cao thường được bày bán trên các mẹt ven chợ và xúm xít bởi các bà các mẹ mặc váy bạc phếch. Dì Hảo là tác phẩm đại diện cho người phụ nữ khốn khổ, lênh đênh. Dì Hảo lớn một chút, bà xã Vận dẫn cô tới nhà bà ngoại nhân vật tôi làm con nuôi. Dù may mắn hơn những đứa trẻ bị bóc lột sức lao động và đối xử tệ bạc khác, dì Hảo được cho theo đạo và được ăn mặc tử tế nhưng tiếng khóc của dì những ngày đầu cũng khiến người đọc thấy nao lên trong lòng: “Mới đầu, dì Hảo khóc lóc đến mười hôm: dù có được ăn no, mặc lành đi nữa, người ta cũng không thể phút chốc mà quên cái lều hôi hám là nơi mình đã đói rách, khổ sở với em và mẹ.” Dẫu vậy dì Hảo nhanh chóng thích nghi được với cuộc sống mới, với việc theo đạo, những bài kinh thánh và trở thành một đứa con ngoan đạo. Cô bắt đầu thấy sợ địa ngục và tin những lời răn dạy và có lẽ bi kịch đầu tiên của dì Hảo chính là ghê sợ chính người mẹ của mình, những xung đột giữa hai mẹ con khiến mối quan hệ quan trọng này dần tan vỡ.
Dàn ý phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo
I. Mở bài:
– Giới thiệu tác giả Nam Cao
II. Thân bài:
– Tác phẩm truyện ngắn “Dì Hảo”
– Dì Hảo: đại diện cho những người phụ nữ thuộc tầng lớp hạ lưu bị chèn ép bởi xã hội nghiệt ngã. Họ cam chịu mọi oan ức và bất hạnh vì không có lựa chọn khác
– Dì Hảo là con gái bà xã Vận – người phụ nữ góa chồng
– Cuộc sống của dài luôn đầy những đau khổ, bất hạnh khi phải kết hôn sớm với người chồng mà không yêu cô và luôn khinh thường cô
– Mặc dù vậy, dì vẫn còn được tình người và lòng nhân ái, đó là bà ngoại của nhân vật chính
III. Kết bài:
– Kháu quát giá trị nghệ thuật và nội dung của truyện ngắn
Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo – Mẫu 1
Nam Cao là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam. Ông để lại cho dân tộc rất nhiều những tác phẩm hay và đặc sắc. Không thể không kể đến truyện ngắn “Dì Hảo”.
Về nội dung Nam Cao đã tập trung ngòi bút của mình vào nhân vật Dì Hảo với sự miêu tả tâm lí tinh tế nhân vật. Qua đó thể hiện hoàn cảnh đau khổ, nỗi bất hạnh của và sự tuyệt vọng của nhân vật. Đây cũng là số phận của những người phụ nữ trước Cách mạng tháng Tám rất bất hạnh, khổ cực, phải chịu bao nhiêu những tủi nhục. Từ đó thể hiện thái độ tình cảm trân trọng, thương cảm thay cho số phận của họ. Lên án cuộc sống bất công, thiếu sự công bằng với phụ nữ thời đó.
Nam Cao đã hướng ngòi bút của mình vào việc khám phá tâm lý của con người, miêu tả và phân tích mọi biểu hiện, diễn biến tâm lý của nhân vật. Ông tập trung thể hiện nỗi đau đớn, giằng xé tinh thần của nhân vật trước kiếp sống cùng cực. Nam Cao đã đi sâu vào diễn tả kiếp sống tủi nhục, ê chề của dì Hảo qua hình ảnh những giọt nước mắt, cho người đọc cảm nhận một cách sống động nhân vật. Đặc biệt, ông sử dụng hiệu quả hình thức đọc thoại nội tâm để diễn tả những suy nghĩ thầm kín nhất trong tâm hồn con người. Có thể nói, Nam Cao là bậc thầy trong nghệ thuật miêu tả và khắc họa tâm lý nhân vật.
Qua nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn “Dì Hảo” đã thể hiện được tài năng cũng như tình cảm của Nam Cao đối với người phụ nữ trước Cách mạng và cả người dân khác đã phải chịu những tổn thương bất công.
Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo – Mẫu 2
Truyện “Dì Hảo” của Nam Cao là một tác phẩm văn học mang tính cách mạng, phản ánh sự khốn khó của gia đình nông dân trước và sau Cách mạng tháng Tám. Nhân vật chính của câu chuyện là bà Hảo, một người phụ nữ đơn thân, sống khổ cực nhưng không từ bỏ hi vọng. Tác giả đã sử dụng những hình ảnh sinh động, chi tiết nhỏ để tạo nên bức tranh đầy cảm động về cuộc sống của bà Hảo và những người dân nghèo khác.
Một trong những điểm nổi bật của truyện “Dì Hảo” là cách tác giả sử dụng ngôn từ và mô tả để thể hiện nỗi đau, tuyệt vọng của nhân vật. Từ ngữ sắc bén, đầy ảm đạm, cộng với sự tinh tế trong cách diễn tả, đã giúp tác giả tái hiện lại hình ảnh của một bà mẹ đơn thân, vật lộn với cuộc sống khó khăn và những đắng cay của sự thất bại. Nhờ đó, tác phẩm đã đánh thức cảm xúc của người đọc và đưa họ đến với thế giới nghèo khó, đầy đau thương.
Ngoài ra, truyện “Dì Hảo” cũng mang đậm tính chất nhân văn, với thông điệp về sự bền bỉ và hy vọng trong cuộc sống. Nhân vật bà Hảo được tác giả vẽ nên với nét tính cách kiên cường, sức mạnh tinh thần và lòng trắc ẩn sâu sắc, đã cống hiến cho cuộc đời mình những giá trị đích thực. Truyện “Dì Hảo” là một lời nhắn nhủ đầy ý nghĩa, kêu gọi con người cần luôn giữ vững niềm tin và tinh thần chịu đựng trong cuộc sống.
Tóm lại, “Dì Hảo” là một tác phẩm nghệ thuật đầy sức mạnh, với sự lồng ghép hài hòa giữa nghệ thuật diễn tả, cảm xúc và nhân văn.
Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo – Mẫu 3
Trong đoạn trích “Dì Hảo” của tác giả Nam, nhân vật dì Hảo được miêu tả là một người phụ nữ đang trải qua những khó khăn trong cuộc sống. Dì Hảo là một người rất yếu đuối và dễ bị tổn thương, cô luôn cảm thấy đau khổ và cô đơn. Tuy nhiên, dù cho cô đã phải trải qua nhiều đau khổ, dì Hảo vẫn không bao giờ trách móc hay than phiền về số phận của mình. Điểm đáng chú ý đầu tiên của nhân vật dì Hảo là tính cách kiên cường và quyết tâm của cô.
Dù cho cô đã phải trải qua nhiều khó khăn trong cuộc sống, dì Hảo vẫn luôn giữ vững tinh thần lạc quan và hy vọng vào một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Điều này cho thấy rằng, dù cho cuộc sống có khó khăn đến đâu, chúng ta vẫn có thể vượt qua nó nếu chúng ta có đủ sức mạnh và quyết tâm. Tuy nhiên, nhân vật dì Hảo cũng có những đặc điểm yếu đuối và dễ bị tổn thương. Cô thường xuyên khóc và cảm thấy đau khổ, đặc biệt là khi phải đối mặt với sự tàn nhẫn của con người. Dì Hảo không hiểu tại sao con người lại có thể đối xử tàn nhẫn với nhau, và cô cảm thấy rất buồn khi thấy những người xung quanh mình phải chịu đựng những khó khăn và đau khổ.
Tuy nhiên, điểm mạnh của dì Hảo là tình yêu thương và sự hy sinh của cô dành cho người thân. Dù cho cuộc sống của cô rất khó khăn, dì Hảo vẫn luôn cố gắng hết sức để giúp đỡ người thân của mình. Cô không chỉ đem đến cho họ những lời khuyên và sự động viên mà còn cố gắng giúp đỡ họ trong việc tìm kiếm cơ hội mới trong cuộc sống.
Với những đặc điểm tính cách này, nhân vật dì Hảo đã trở thành một hình mẫu đáng ngưỡng mộ và là một bài học cho chúng ta về sự kiên cường, quyết tâm và tình yêu thương. Chúng ta cần học hỏi từ nhân vật này để có thể vượt qua những khó khăn trong cuộc sống và trở thành những con người tốt hơn.
Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo – Mẫu 4
Dì Hảo là một truyện ngắn gần như không có cốt truyện mà chỉ tập trung xoay quanh những bất hạnh và tủi nhục của người phụ nữ khốn khổ, thấp cổ bé họng trong xã hội lúc bấy giờ.
Dì Hảo là con gái của bà xã Vận, người nổi tiếng với bánh đúc ngon của làng Vũ Đại. Bánh đúc thường được bày bán trên các mẹt ven chợ và được các bà các mẹ mặc váy bạc phếch xúm xít mua về. Bà xã Vận là người góa chồng và không có một cỗ áo quan tử tế để mặc. Dù việc buôn bán suôn sẻ, nhưng trách nhiệm phải nuôi hai đứa con nheo nhóc và đống nợ chồng chất ngày trước khiến cuộc sống của bà càng trở nên khó khăn. Dì Hảo lớn lên, bà xã Vận đưa cô tới nhà bà ngoại để nuôi dưỡng. Dù may mắn hơn những đứa trẻ bị bóc lột sức lao động và đối xử tệ bạc khác, nhưng tiếng khóc của dì Hảo trong những ngày đầu khiến người đọc cảm thấy xót xa. Tuy nhiên, dì Hảo nhanh chóng thích nghi với cuộc sống mới, theo đạo và trở thành một đứa con ngoan đạo. Cô sợ địa ngục và tin những lời răn dạy. Tuy nhiên, bi kịch đầu tiên của dì Hảo chính là xung đột với người mẹ của mình, làm tan vỡ mối quan hệ quan trọng này.
Dì Hảo đã phải đối mặt với bi kịch lớn nhất trong cuộc đời là phải kết hôn với một người chồng tàn nhẫn, thích cờ bạc, uống rượu và đàn bà. Hắn là một kẻ thô bạo, không yêu thương hay tôn trọng dì Hảo chút nào, hắn coi thường cô là đứa con nuôi rơi rớt và luôn bỏ mặc cô trong những lúc cô cần sự chăm sóc và quan tâm nhất. Dù vậy, dì Hảo vẫn quyết định nuôi nấng và chăm sóc cho chồng mình, bởi cô cho rằng đó là trách nhiệm của một người vợ. Dì Hảo cứ tưởng rằng, nếu không có được tình yêu thì cô cũng ít nhất còn sức khỏe để sống, nhưng sau khi sinh đứa con bất thành, cô trở nên kiệt quệ và mệt mỏi hơn bao giờ hết. Bi kịch này liên tiếp xảy đến, khiến người đàn bà yếu đuối này trở nên càng thảm hại và đáng thương hơn.
Tuy nhiên, dù đã trải qua thời gian khó khăn đó, dì Hảo vẫn không ngừng cố gắng để sống sót trên miền đất nghèo này. Dù đã từng muốn nuôi chồng trở về nhưng anh ta chỉ mang đến cho dì Hảo những tổn thương hơn. Dần dần, sự bế tắc và tổn thương đã đẩy dì Hảo vào trạng thái cam chịu, bỏ qua tất cả mọi thứ. Điều này thể hiện rõ nhất ở những người phụ nữ bị áp đặt trong thời Cách mạng, họ phải đối mặt với sự thật khắc nghiệt và chịu đựng mọi đau khổ thay vì nổi lên và đấu tranh để đòi lại quyền lợi và vị trí xã hội cho mình.
Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo – Mẫu 5
“Viết về người trí thức tiểu tư sản nghèo, Nam Cao đã mạnh dạn phân tích và mổ xẻ tất cả, không né tránh như Thạch Lam; không cực đoan, phiến diện như Vũ Trọng Phụng ,cũng không thi vị hóa như Nhất Linh, Khái Hưng ,ngòi bú của Nam Cao luôn luôn tỉnh táo đúng mực” – Hà Minh Đức. Nam Cao đã viết một cách mạnh mẽ và dứt khoát. Nhà văn có ý thức rõ ràng, tỉnh táo và chính xác trong phân tích vấn đề. Ông luôn tập trung vào sự chân thực và thực tế của cuộc sống, để đưa ra những bức tranh chân thực về cuộc sống của người dân nghèo.
Nhà văn Nam Cao đã từng khẳng định: “Một tác phẩm thật giá trị, phải vượt lên bên trên tất cả bờ cõi và giới hạn, phải là một tác phẩm chung cho cả loài người. Nó phải chứa đựng một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bình… Nó làm cho người gần người hơn” Tất cả các nhân vật xuất hiện trong cuộc sống của Nam Cao đều có thật và từng xuất hiện trong cuộc đời ông. Dưới bàn tay tài hoa của ông, các nhân vật được tái hiện chân thực và sắc nét, phản ánh rõ nét thực trạng xã hội thời bấy giờ.
Trong truyện ngắn của Nam Cao, nhân vật nữ xuất hiện thường xuyên và được nhắc đến nhiều. “Dì Hảo” là một trong số đó, đại diện cho những người phụ nữ thuộc tầng lớp hạ lưu bị chèn ép bởi xã hội nghiệt ngã. Họ cam chịu mọi oan ức và bất hạnh vì không có lựa chọn khác. Truyện ngắn “Dì Hảo” được lấy cảm hứng từ một người phụ nữ thực tế trong cuộc đời Nam Cao. Nhân vật này được tái hiện trên trang sách với sự chân thật và gợi lên được nỗi đau, bất công mà phụ nữ phải chịu đựng trong xã hội thời đại đó.
Dì Hảo là con gái của bà Vận – một nữ thợ làm bánh đúc nổi tiếng trong làng Vũ Đại. Bánh đúc là món quà quê phổ biến và thường xuất hiện trong các truyện ngắn của nhà văn Nam Cao. Chúng được bày bán trên các mẹt ven chợ và được các bà mẹ trong váy bạc phếch xúm xít quanh quẩn. Bà là một người góa chồng, chồng bà qua đời mà không để lại cho bà một cỗ áo quan tử tế nào. Dù công việc buôn bán của bà suôn sẻ nhưng trách nhiệm nuôi hai đứa con nheo nhóc và trả nợ còn lại của chồng đã khiến cuộc sống của bà trở nên khó khăn hơn. Khi Hảo trưởng thành một chút, bà Vận đã đưa cô đến nhà bà ngoại – người đã nhận nuôi Hảo. Dù Hảo may mắn hơn những đứa trẻ khác bị bóc lột lao động và phải chịu đựng sự đối xử tệ bạc, cô được giáo dục theo đạo và được ăn mặc kỹ lưỡng: “Mới đầu, dì Hảo khóc lóc đến mười hôm: dù có được ăn no, mặc lành đi nữa, người ta cũng không thể phút chốc mà quên cái lều hôi hám là nơi mình đã đói rách, khổ sở với em và mẹ”. Nhưng cuộc sống lại luôn bất công với gì.
Dì Hảo là một câu chuyện đầy những gian nan và đau khổ, không có một cốt truyện chính rõ ràng, mà xoay quanh cuộc sống khổ sở và bất hạnh của dì Hảo từ khi cô kết hôn với một người chồng không yêu cô và còn khinh miệt cô. Để nuôi chồng và kiếm sống, dì phải nai lưng làm một công nhân bình thường, kiếm được hai hào mỗi ngày để có đủ ăn cơm. Trong khi đó, người chồng của dì lại dùng một hào để mua rượu mỗi ngày.
Khi dì phải đẻ con, đứa bé đã chết và dì thì tê liệt. Hắn chửi dì nhiều lần, nhưng dì vẫn nghiến răng để không khóc, nhưng cuối cùng, nước mắt vẫn tuôn rơi. Dì đã trải qua bao nhiêu gian khổ và đau khổ, nhưng bệnh tật của dì đã qua đi và cô lại đi làm để kiếm sống. Người chồng trở về sau đó với một người vợ mới, nhưng dì Hảo không nói một lời nào, chỉ khóc ngấm ngầm khi họ cười vui. Cuối cùng, người chồng rời đi và dì lại phải đối mặt với sự cô đơn và đau khổ: “Dì Hảo chẳng nói năng gì. Dì nghiến chặt răng để cho khỏi khóc nhưng mà dì cứ khóc. Chao ôi! Dì Hảo khóc. Dì khóc nức nở, khóc nấc lên, khóc như người ta thổ. Dì thổ ra nước mắt”. Dù có những lúc ngạc nhiên và tức giận, dì Hảo vẫn luôn nhẫn nại và kiên cường đối mặt với cuộc sống khó khăn. Vì đúng là, trong cuộc đời này, đôi khi việc nhẫn nại cũng tốt hơn, đặc biệt là trong những hoàn cảnh khó khăn và đau buồn như vậy. Dì Hảo đã rơi vào tình trạng chịu đựng và không chấp nhận thực tế, đầy những rắc rối và tổn thương. Điều này thường xuyên xảy ra với các phụ nữ trong thời kỳ Cách mạng, khi họ bị đè nén và không thể đối mặt với thực tế. Thay vì đấu tranh để phục hồi tôn nghiêm của mình, họ đành chấp nhận những đau khổ và khó khăn trong sự im lặng và kiên nhẫn.
Trong cuộc đời đầy đau thương của dì Hảo, có một người phụ nữ vẫn giữ được tình người và lòng nhân ái, đó là bà ngoại của nhân vật chính. Bà xuất hiện từ những trang sách đầu tiên với tư cách là một người chủ nợ, nhưng thay vì làm tổn thương con nợ, bà lại chấp nhận nuôi dì Hảo và trả công cho cô nàng hơn một chút để trừ vào số nợ của bà Vận. Bà ngoại là một người đáng kính và đáng trân trọng, người đã giúp đỡ dì Hảo qua những thời khắc khó khăn nhất của cuộc đời. Và hình ảnh dì Hảo cố gắng cắn chặt răng để không khóc, và đặt ra câu hỏi liệu có chồng trở về hay không cũng chẳng có ý nghĩa gì, khiến cho người đọc phải suy tư về một thời đại bế tắc và để lại dư vị đắng cay trong lòng.
Với ngòi bút tinh tế và giọng văn chân thực, những câu chuyện trong làng Vũ Đại cho thấy một xã hội đang mục nát từ bên trong, với mọi tầng lớp trong xã hội đều bị ảnh hưởng. Ở đó, có những kẻ bần cùng hóa, lưu manh hóa như Binh Tư, Chí Phèo; cũng như những người trí thức nghèo đói, bất lực như ông giáo trong Lão Hạc, Thứ trong Sống mòn; và cả những phụ nữ lênh đênh kiếp sống như dì Hảo. Câu chuyện về dì Hảo không chỉ kể về một người phụ nữ cam chịu và nhẫn nại trước bất hạnh của cuộc sống, mà còn phản ánh tiếng lòng của người phụ nữ – họ chỉ biết chịu đựng và tủi nhục cho những ngày tháng đã qua.
*****
Trên đây là 5 bài mẫu Phân tích đánh giá chủ đề và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn dì Hảo ngắn gọn, hay nhất. Hy vọng dựa vào đây, các em sẽ có thêm nhiều ý tưởng để hoàn thành tốt bài tập làm văn của mình đạt điểm số cao nhất.
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Giáo dục
