Agyrophobia là gì?
Agyrophobia hay còn gọi là Dromophobia, là một loại rối loạn sợ hãi khiến người bệnh cảm thấy ám ảnh, lo lắng và sợ hãi khi băng qua đường. Những người bị hội chứng này có thể tránh xa hoàn toàn các tình huống liên quan đến việc đi đường, không bộ hoặc lái xe.
Nhiều người thường nghĩ rằng người mắc hội chứng sợ qua đường (agyrophobia) sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi sống ở các thành phố lớn với hệ thống giao lộ, đường cao tốc đông đúc. Tuy nhiên, thực tế là hội chứng này được chia thành nhiều cấp độ, khiến bệnh nhân sợ sang đường ở bất kỳ nơi nào, dù có vạch chỉ định hay không.
Thậm chí, chỉ việc nhìn thấy các giao lộ, đường cao tốc rộng rãi hay bất kỳ điểm giao nhau nào cũng đủ gây cảm giác run rẩy. Từ gyrus trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là quay cuồng, vặn xoắn, ám chỉ nỗi sợ về tình trạng giao thông lộn xộn của bệnh nhân.
Biểu hiện của hội chứng sợ Agyrophobia
Những biểu hiện của hội chứng sợ Agyrophobia bao gồm:
- Cảm thấy sợ hãi, lo lắng, căng thẳng trước việc di chuyển trên đường, đặc biệt là đường phố rộng, đông đúc và có nhiều phương tiện giao thông.
- Tránh xa các tình huống tiếp xúc với đường phố, giao lộ hoặc nơi có đông đúc người và phương tiện đi lại.
- Cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, khó thở, đổ mồ hôi và đau đầu khi đối mặt với tình huống trên đường phố.
- Hạn chế hoạt động hàng ngày vì sợ hãi và lo lắng về việc di chuyển trên đường phố.
- Khó tập trung vào công việc hoặc các hoạt động khác vì suy nghĩ về sợ hãi và lo lắng.
Các triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Trường hợp nếu như bạn đang nghi ngờ mình mắc Agyrophobia, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân hội chứng sợ Agyrophobia
Thông thường, nguyên nhân của hội chứng sợ Agyrophobia chưa được xác định rõ ràng. Nhưng những yếu tố sau đây có thể góp phần vào sự phát triển của rối loạn này như:
- Tác động tiêu cực liên quan đến đường phố: Những trải nghiệm tiêu cực liên quan đến đường phố, bao gồm tai nạn giao thông, mất kiểm soát trong tình huống giao thông hoặc chứng kiến sự cố trên đường phố, có thể gây ra lo lắng và sợ hãi khi đối mặt với các tình huống tương tự.
- Yếu tố di truyền: Hội chứng sợ Agyrophobia và các rối loạn lo âu sẽ bị kế thừa theo một số bằng chứng nghiên cứu.
- Các rối loạn lo âu khác: Có nguy cơ cao hơn để phát triển hội chứng sợ Agyrophobia, bao gồm rối loạn hoảng loạn hoặc rối loạn ám ảnh cưỡng đoạt.
- Các tình huống khó khăn trong cuộc sống: Điển hình như thay đổi công việc, di chuyển đến một môi trường sống mới hoặc các sự kiện đột ngột khác. Những điều này cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển hội chứng sợ Agyrophobia.
Những nỗi sợ hãi kỳ lạ của con người
Các hội chứng sợ hãi có thể gây khó khăn và ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là một số hội chứng thường gặp:
Hội chứng sợ búp bê (Pediophobia)
Hội chứng sợ búp bê (pediophobia) thường xuất phát từ một cảm giác sai lệch về tính chất sống động của đồ vật. Do đó, những vật dụng giống người, chẳng hạn như robot hay manơcanh, thường khiến bệnh nhân cảm thấy khó chịu và sợ hãi.
Theo Sigmund Freud, một chuyên gia về tâm lý và thần kinh, đã cho rằng nguyên nhân của rối loạn này là sự bùng nổ đột ngột của nỗi sợ hãi với búp bê. Sau đó, chuyên gia robot Masahiro Mori đã đề xuất một giả thuyết cho rằng, những đồ vật giống người càng gần giống thì những khía cạnh “siêu nhiên” của chúng càng được thể hiện một cách đáng sợ hơn.
Hội chứng sợ nấu ăn (Mageirocophobia)
Bệnh nhân mắc hội chứng sợ nấu nướng (mageirocophobia) thường cảm thấy không tự tin và bị đe dọa khi phải tiếp xúc với những người có kỹ năng bếp núc tốt. Hội chứng này có thể dẫn đến rối loạn chế độ ăn uống và suy nhược cơ thể.
Trong tiếng Hy Lạp, từ mageirokos mang nghĩa ám chỉ người có khả năng nấu nướng giỏi.
Hội chứng sợ gương (Eisoptrophobia)
Hội chứng sợ gương (eisoptrophobia) là căn bệnh liên quan đến việc sợ hãi và lo lắng khi tiếp xúc với gương. Người mắc bệnh này thường cảm thấy lo lắng về những điều siêu nhiên liên quan đến tấm gương và không kiểm soát được cảm xúc của mình. Họ thường không dám sử dụng gương vào ban đêm, đặc biệt là khi ở một mình, và còn lo lắng về những tai nạn có thể xảy ra khi gương vỡ.
Hội chứng sợ ma (Phasmophobia)
Phasmophobia, hay hội chứng sợ ma, là một rối loạn sợ hãi khiến người bệnh ám ảnh về các hiện tượng ma, linh hồn và các hiện tượng siêu nhiên khác. Bệnh nhân thường tránh xa các tình huống tiếp xúc với ma, thấy ma. Bởi vì điều có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và mệt mỏi. Nguyên nhân có thể bao gồm kinh nghiệm tiêu cực trong quá khứ hoặc yếu tố di truyền và môi trường. Triệu chứng bao gồm sợ hãi, lo lắng, giật mình, đổ mồ hôi, khó thở hoặc tim đập nhanh.
Hội chứng sợ ngồi (Cathisophobia)
Hội chứng sợ ngồi (cathisophobia hoặc kathisophobia) thường phát triển từ những bệnh nhân bị bệnh trĩ hoặc bị bạo hành hoặc ép buộc ngồi lên những vật sắc nhọn. Tuy nhiên, các nguyên nhân khác cũng có thể góp phần vào việc phát triển hội chứng này, bao gồm những hình phạt trong quá khứ hoặc tâm lý ngại đối diện với người khác. Khi đối mặt với việc phải ngồi, bệnh nhân thường có các triệu chứng như đổ mồ hôi, thở dốc và cảm giác bất an vô căn cứ.
Sợ mẹ vợ/mẹ chồng (Pentheraphobia)
Hội chứng sợ hãi mẹ vợ/mẹ chồng là một rối loạn tâm lý phổ biến ở các nước phương Tây. Nhiều người bị ảnh hưởng và buộc phải áp dụng biện pháp cuối cùng là li hôn. Ngoài ra, cũng có hội chứng sợ hãi mẹ kế (novercaphobia) cũng gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người.
Hội chứng sợ trái cây (Fructophobia)
Hội chứng sợ trái cây, hay còn gọi là fructophobia, là một rối loạn sợ hãi khiến người bệnh sợ ăn hoặc tiếp xúc với trái cây. Triệu chứng có thể gồm cảm giác sợ hãi, lo lắng, giật mình, đổ mồ hôi, khó thở hoặc tim đập nhanh. Người bệnh có thể tránh xa trái cây và các tình huống tiếp xúc. Nguyên nhân của hội chứng này có thể là do kinh nghiệm tiêu cực trong quá khứ hoặc yếu tố di truyền và môi trường.
Hội chứng sợ bóng tối (Nyctophobia)
Hội chứng sợ bóng tối, hay Nyctophobia, là nỗi sợ hãi thường gặp ở trẻ em và cũng có thể xảy ra ở người lớn. Những sợ hãi này thường được gây ra bởi tưởng tượng về những điều ám ảnh trong bóng tối, như bị bắt cóc hoặc mất đồ chơi ở trẻ em. Nếu không được điều trị, sợ bóng tối có thể tiếp tục tồn tại khi trẻ lớn lên.
Sợ trò chuyện trong bữa ăn (Deipnophobia)
Đối với một số người, trò chuyện trong bữa ăn có thể được xem là không tế nhị, nhưng đó lại là một phần quan trọng trong các bữa ăn gia đình và công việc. Tuy nhiên, có một số người lại sợ trò chuyện trong bữa ăn, dẫn đến việc họ tránh các bữa ăn ngoài với bạn bè.
Sợ bơ đậu phộng dính vào vòm họng (Arachibutyrophobia)
Hội chứng sợ bơ đậu phộng dính vào vòm họng (arachibutyrophobia) là một loại rối loạn sợ hãi, gây ra các triệu chứng như co giật, đổ mồ hôi và cảm giác khô và ngứa miệng. Cách chữa trị hiệu quả nhất là hoàn toàn tránh xa bơ đậu phộng.
Hội chứng sợ không gian kín (Claustrophobia)
Đây là một dạng ám ảnh sợ hãi tương đối thường gặp. Nỗi sợ bị bao vây trong một không khép kín. Người mắc hội chứng sợ không gian kín trong một số tình huống, như: thang máy, xe lửa hay khoang máy bay sẽ phát sinh triệu chứng hoảng loạn, hoặc sợ hãi.
Hội chứng sợ biển (Thalassophobia)
Đây cũng là một dạng ám ảnh sợ hãi, chỉ cần nhìn thấy tranh ảnh về biển, sinh vật biển hay thậm chí màu xanh đen cũng có thể sản sinh sợ hãi.
Có đến 70% người mắc hội chứng sợ biển khi nhìn thấy hình ảnh về biển đều xuất hiện triệu chứng nhịp tim tăng nhanh, tức ngực, hô hấp khó khăn, một số bệnh nhân còn xuất hiện triệu chứng tứ chi run rẩy, co giật và cảm giác ngạt thở.
Hội chứng sợ lỗ (Trypophobia)
Người mắc hội chứng sợ lỗ thường rụt rè, nhạy cảm, cảnh giác, dễ dàng tự ám thị và khả năng liên tưởng mạnh.
Vì vậy người mắc hội chứng sợ lỗ đa phần là thanh thiếu niên, trong giai đoạn khả năng liên tưởng phát triển nhanh chóng, kinh nghiệm thiếu hụt kích thích, luôn liên tưởng đến đồ vật hư hỏng mà sản sinh ra nỗi sợ này.
Hội chứng ám ảnh trọng lực (Barophobia)
Trực quan mà nói đây là một dạng ám ảnh sợ hãi phi lý tính với trọng lực. Ví dụ như trọng lực sẽ nghiền nát bản thân, lo lắng sẽ té ngã vì trọng lực, lo lắng mất trọng lực sẽ khiến bản thân lơ lửng…
Hội chứng sợ từ đơn dài (hippopotomonstrosesquippedaliophobia)
Thuật ngữ tiếng Anh của hội chứng này là “hippopotomonstrosesquippedaliophobia”, chắc bạn có thể hiểu vì sao người ta lại sợ rồi chứ?
Hội chứng sợ thuốc mới (Một nhánh khác của hội chứng sợ vật lạ Neophobia)
Rất nhiều người không thích sự vật mới lạ, không quá nghiêm trọng lắm. Nhưng cá biệt sẽ có những người không thích một sự vật mới mẻ riêng nào đó (ví dụ như thuốc mới) thì đã đạt tới mức độ cực kỳ nghiêm trọng, sẽ sản sinh bệnh tâm lý.
Hội chứng sợ nằm mơ (Oneirophobia)
Người bệnh sẽ sợ hãi nằm mơ. Nhưng họ không thể kiểm soát xem mình có mơ hay không, tình trạng không xác định này tra tấn dày vò họ.
Hội chứng sợ rốn (Omphalophobia)
Trông thấy hoặc nghĩ đến rốn sẽ khó chịu. Sợ hãi chạm vào rốn của người khác, cũng sợ hãi người khác chạm vào rốn mình.
Hội chứng sợ giấy (Papyrophobia)
Có một nỗi sợ cực đoan phi lý tính với trang giấy. Sợ chạm vào giấy, viết lên giấy hay bị giấy cứa. Ở mức độ cực đoan, chỉ cần nghĩ đến giấy cũng nổi giận.
Hội chứng sợ tốc độ (Tachophobia)
Đây là một dạng tâm lý sợ tốc độ quá nhanh. Nếu như trên đường thấy có xe đi với tốc độ rất chậm, xin bạn đừng thúc giục, bởi vì rất có khả năng người ta đang kinh hồn bạt vía.
Hội chứng sợ kem (Pagotophobia)
Nguyên nhân thường thấy nhất gây ra nỗi sợ do cảm giác kem đông lại trong khoang miệng, một nguyên nhân khác là do cảm giác đau đầu khi ăn kem.
Người bệnh chủ yếu là trẻ em, tiếp đến là thanh thiếu niên.
Hội chứng sợ băng qua đường (Agyrophobia)
Sợ hãi đi qua các con đường, các con đường khác nhau, thậm chí mang nỗi sợ bẩm sinh với con đường, sinh hoạt ở thành phố chẳng dễ dàng.
Hội chứng sợ cười (Gelotophobia)
Đối với những người mắc hội chứng này, cười rất đáng sợ. Đương nhiên không khuyến khích họ xem hài kịch hay clip có nội dung gây cười. Người bệnh thông thường cũng sợ bị người khác chê cười, rất dễ căng thẳng hồi hộp.
Hội chứng sợ bong bóng (Globophobia)
Người bệnh hy vọng có thể tránh xa bất cứ loại bong bóng nào, hoặc những vật có thể thổi ra bong bóng, ví dụ như kẹo cao su.
Hội chứng sợ thực vật (Batonophobia)
Trông thấy thực vật sẽ sợ hãi, tưởng tượng nó mọc lên từ lòng đất sẽ cảm thấy sợ hãi không nói nên lời.
Hội chứng sợ gái xinh (Caligynephobia)
Phản cảm cực đại đối với phụ nữ, nhất là phụ nữ đẹp, trong tình trạng sợ hãi, nếu nhìn thấy phụ nữ sẽ run rẩy muốn tránh xa, tốt nhất là đoạn tuyệt luôn.
Hội chứng sợ không có điện thoại (Nomophobia)
Hy vọng giảm bớt sự cô đơn nhờ điện thoại, hoặc là thu được thông tin (tự nhận là) quan trọng, một khi mất đi phương tiện liên lạc này tâm lý sẽ bất an, có thể thấy, hầu hết mọi người đều có triệu chứng này.
********************
Đăng bởi: Trường THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Tổng hợp
