Hóa học 9 Bài 32: Luyện tập chương 3: Phi kim – Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học – Giải bài tập SGK Hóa học 9 Bài 32

Hóa học 9 Bài 32: Luyện tập chương 3: Phi kim – Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học được THPT Ngô Thì Nhậm biên soạn hy vọng sẽ là là tài liệu hữu ích giúp các em nắm vững kiến thức bài học và đạt kết quả tốt trong các bài thi, bài kiểm tra trên lớp.

Tóm tắt lý thuyết Hóa học 9 Bài 32

1. Tính chất hóa học của phi kim

2. Tính chất hóa học của 1 số phi kim cụ thể

a) Tính chất hóa học của clo

b) Tính chất hóa học các hợp chất của cacbon

3. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

a) Cấu tạo của bảng tuần hoàn

– Ô nguyên tố

– Chu kỳ

– Nhóm

b) Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn

– Trong một chu kỳ, khi đi từ đầu đến cuối chu kỳ theo chiều tăng của điện tích hạt nhân:

+) Số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử tăng dần từ 1 đến 8 electron.

+) Tính kim loại của các nguyên tố giảm dần, đồng thời tính phi kim của các nguyên tố tăng dần.

– Trong một nhóm, khi đi từ trên xuống dưới theo chiều tăng của điện tích hạt nhân:

+) Số lớp electron của nguyên tử tăng dần.

+) Tính kim loại của các nguyên tố tăng dần, đồng thời tính phi kim của các nguyên tố giảm dần.

c) Ý nghĩa bảng tuần hoàn

Biết vị trí của nguyên tố trong bảng tuần hoàn ta có thể suy đoán cấu tạo nguyên tử và ngược lại.

Giải bài tập SGK Hóa học 9 Bài 32

Bài 1 (trang 103 SGK Hóa 9)

Căn cứ vào sơ đồ sau:

Hãy viết phương trình hóa học với phi kim cụ thể là lưu huỳnh.

Lời giải:

Bài 2 (trang 103 SGK Hóa 9)

Hãy viết các phương trình hóa học biểu diễn tính chất hóa học của clo theo sơ đồ sau:

Lời giải:

Bài 3 (trang 103 SGK Hóa 9)

Hãy viết các phương trình hóa học biểu diễn tính chất hóa học của cacbon và một số hợp chất của nó theo sơ đồ 3. Cho biết vai trò của cacbon trong phản ứng đó.

Lời giải:

PTHH biểu diễn tính chất hóa học của cacbon và một số hợp chất khác:

(1) C_(r) + CO_{2 (k)}  2CO(k)

(2) C_(r) + O_{2 (k)}  CO₂

(3) CO + CuO  Cu_r + CO_{2 (k)}

(4) CO_{2 (k)} + C_(r)  2CO(k)

(5) CO_{2 (k)} + CaO_(r)  CaCO_{3 (r)}

(6) CO_2(k) + 2NaOH_{(dd) dư} → Na₂CO_{3 (r)} + H₂O_(l)

CO_{2 (k)} + NaOH _{(dd) đủ} → NaHCO₃

(7) CaCO_{3 (r)}  CaO(r) + CO_{2 (k)}

(8) Na₂CO_3(r) + 2HCl_(dd) → 2NaCl_(dd) + CO_2(k)↑ + H₂O_(l)

NaHCO_{3 (r)} + HCl _(dd) → NaCl_(dd) + CO_2(k) + H₂O_(l)

Vai trò của C trong phản ứng (1), (2) và (4) là chất khử (chất chiếm oxi).

Bài 4 (trang 103 SGK Hóa 9)

Nguyên tố A có số hiệu nguyên tử là 11, chu kì 3, nhóm I trong bảng hệ thống tuần hoàn. Hãy cho biết:

– Cấu tạo nguyên tử của A.

– Tính chất hóa học đặc trưng của A.

– So sánh tính chất hóa học của A với các nguyên tố lân cận.

Lời giải:

a) Cấu tạo nguyên tử của A:

Số hiệu nguyên tử của A là 11 cho biết: natri ở ô số 11, điện tích hạt nhân nguyên tử natri là 11+ có 11 electron trong nguyên tử natri, ở chu kì 3, nhóm I.

b) Tính chất hóa học đặc trưng của natri:

Nguyên tố natri ở đầu chu kì là hai kim loại mạnh, tròn phản ứng hóa học, natri là chất khử mạnh.

Tác dụng với phi kim:

4Na + O₂ → 2Na₂O

2Na + Cl₂ → 2NaCl

Tác dụng với dung dịch axit:

2Na + 2HCl → 2NaCl + H₂ ↑

Tác dụng với nước: Nguyên tố Na ngoài tính chất hóa học chung của kim loại còn có tính chất hóa học đặc trưng là tác dụng với H₂O ở nhiệt độ thường.

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂ ↑

Tác dụng với dung dịch muối: Na + dung dịch CuSO₄

2Na + 2H₂O → 2NaOH +H₂ ↑

2NaOH + CuSO₄ → Cu(OH)₂ ↓ +Na₂SO₄

c) So sánh tính chất hóa học của Na với các nguyên tố lân cận:

Na có tính chất hóa hoc mạnh hơn Mg (nguyên tố sau Na), mạnh hơn Li (nguyên tố trên Na) nhưng yếu hơn K (nguyên tố dưới Na).

Bài 5 (trang 103 SGK Hóa 9)

a) Hãy xác định công thức của một loại oxit sắt, biết rằng khi cho 32g oxit sắt này tác dụng hoàn toàn với khí cacbon oxit thì thu được 22,4g chất rắn.

Biết khối lượng mol của oxit sắt là 160 gam.

b) Chất khí sinh ra được hấp thụ hoàn toàn trong dung dịch nước vôi trong có dư. Tính khối lượng kết tủa thu được.

Lời giải:

a) Gọi công thức của oxit sắt là: Fe_xO_y

PTHH:

Do đó x : y = 2 : 3.

Vậy CTHH của oxit sắt: Fe₂O₃.

b) Khí sinh ra CO₂

PTHH:

Theo pt (1) : 

Theo pt (2) ⇒ n_CaCO3 = n_CO2 = 0,6 (mol)

m_CaCO3 = 0,6.100 = 60 (g).

Bài 6 (trang 103 SGK Hóa 9)

Cho 69,6g MnO₂ tác dụng với dung dịch HCl đặc dư thu được một lượng khí X. Dẫn khí X vào 500ml dung dịch NaOH 4M thu được dung dịch A. Tính nồng độ mol của các chất trong dung dịch A. Giả thiết rằng thể tích dung dịch sau phản ứng thay đổi không đáng kể.

Lời giải:

V_NaOH = 500ml = 0,5 lít ⇒ n_NaOH = C_M. V= 0,5 x 4 = 2 mol.

Phương trình phản ứng:

MnO₂ + 4HCl → MnCl₂ + Cl₂ + 2H₂O.

Theo pt: n_Cl2 = n_MnO2 = 0,8 mol.

Cl₂ + 2NaOH → NaCl + NaClO + H₂O.

Ta có tỉ lệ:  → NaOH dư nên tính n_NaCl và n_NaClO theo n_Cl2

Theo pt: n_NaCl = n_NaClO = n_Cl2 = 0,8 mol.

C_M(NaCl)= C_M(NaClO) =  = 1,6 mol/l.

Theo pt: n_NaOH pư = 2. nCl₂ = 2. 0,8 = 1,6mol.

C_M(NaOH) dư =  = 0,8 mol/l.

Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 32 (có đáp án)

Câu 1: Nguyên tố X có hiệu số nguyên tử là 9. Điều khẳng định nào sau đây không đúng ?

A. Điện tích hạt nhân của nguyên tử là 9+, nguyên tử có 9 electron.

B. Nguyên tử X ở gần cuối chu kỳ 2, đầu nhóm VII.

C. X là 1 phi kim hoạt động mạnh.

D. X là 1 kim loại hoạt động yếu.

Lời giải

Đáp án: D

Câu 2: Cặp chất tác dụng được với dung dịch KOH là

A. CO, SO₂

B. SO₂, SO₃

C. FeO, Fe₂O₃

D. NO, NO₂

Lời giải

Đáp án: B

SO₂ và SO₃ là các oxit axit nên tác dụng được với dung dịch KOH

Phương trình hóa học:

SO₂ + 2KOH → K₂SO₃ + H₂O

SO₃ + 2KOH → K₂SO₄ + H₂O

Câu 3: Chất khí nào sau đây có thể gây chết người vì ngăn cản sự vận chuyển oxi trong máu ?

A. CO

B. CO₂

C. SO₂

D. NO

Lời giải

Đáp án: A

Câu 4: Khi dẫn khí clo vào cốc đựng nước, sau đó cho vào cốc 1 mẩu quỳ tím. Hiện tượng xảy ra là

A. quỳ tím hóa đỏ.

B. quỳ tím hóa xanh.

C. quỳ tím không chuyển màu.

D. quỳ tím hóa đỏ sau đó mất màu ngay.

Lời giải

Đáp án: D

Câu 5: Phản ứng giữa Cl₂ và dung dịch NaOH ở điều kiện thường dùng để điều chế

A. thuốc tím.

B. nước gia – ven.

C. clorua vôi.

D. kali clorat.

Lời giải

Đáp án: B

Câu 6: Trong thực tế, người ta có thể dùng cacbon để khử oxit kim loại nào trong số các oxit kim loại dưới đây để sản xuất kim loại ?

A. Al₂O₃

B. K₂O

C. CaO

D. Fe₃O₄

Lời giải

Đáp án: D

Cacbon khử được oxit của những kim loại đứng sau nhôm trong dãy hoạt động hóa học

Câu 7: Trong các chất sau chất nào có thể tham gia phản ứng với clo ?

A. Oxi.

B. Dung dịch KOH.

C. CuO.

D. NaCl.

Lời giải

Đáp án: B

Cl₂ + 2KOH → KCl + KClO + H₂O

Câu 8: Khí CO lẫn tạp chất là CO₂ và SO₂ có thể làm sạch CO bằng cách dẫn mẫu khí trên qua

A. dung dịch H₂SO₄ đặc.

B. dung dịch Ca(OH)₂.

C. dung dịch CaSO₄.

D. dung dịch CaCl₂.

Lời giải

Đáp án: B

Dẫn hỗn hợp khí qua dung dịch Ca(OH)₂ dư. Khí SO₂ và CO₂ phản ứng bị giữ lại, khí CO không phản ứng thoát ra khỏi dung dịch thu được CO tinh khiết.

SO₂ + Ca(OH)₂ → CaSO₃ ↓ + H₂O

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O

Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn 3 gam C thành CO₂. Cho toàn bộ sản phẩm hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong dư. Khối lượng kết tủa tạo thành là

A. 50 gam.

B. 25 gam.

C. 15 gam.

D. 40 gam.

Lời giải

Đáp án: B

Ta có: n_C = 3 : 12 = 0,25 mol

Khối lượng kết tủa: m = 0,25.100 = 25 gam.

Câu 10: Cho 69,6 gam MnO₂ tác dụng với dung dịch HCl đặc, nóng, dư. Thể tích khí ở điều kiện tiêu chuẩn thu được là

A. 4,48 lít.

B. 6,72 lít.

C. 17,92 lít.

D. 13,44 lít.

Lời giải

Đáp án: C

Câu 11: Thể tích của dung dịch KOH 1M ở điều kiện thường cần dùng để tác dụng hoàn toàn với 1,12 lít khí Cl₂ (đktc) là

A. 0,2 lít.

B. 0,3 lít.

C. 0,4 lít.

D. 0,1 lít.

Lời giải

Đáp án: D

Câu 12: Một nguyên tố X ở ô thứ 12 trong bảng tuần hoàn. Điện tích hạt nhân nguyên tử X là

A. 12-.

B. 12+.

C. -12.

D. +12.

Lời giải

Đáp án: B

Câu 13: Số thứ tự ô nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn bằng:

A. số hiệu nguyên tử

B. nguyên tử khối

C. số nơtron

D. số lớp electron.

Lời giải

Đáp án: A.

Câu 14: Trong bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học, số chu kì nhỏ và chu kì lớn lần lượt là

A. 3 và 3

B. 4 và 3

C. 3 và 4

D. 4 và 4

Lời giải

Đáp án: C

Câu 15: Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân

A. tính kim loại tăng dần.

B. tính phi kim tăng dần.

C. tính kim loại không đổi.

D. tính phi kim giảm dần.

Lời giải

Đáp án: B

******************

Trên đây là nội dung bài học Hóa học 9 Bài 32: Luyện tập chương 3: Phi kim – Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học do THPT Ngô Thì Nhậm biên soạn bao gồm phần lý thuyết, giải bài tập và các câu hỏi trắc nghiệm có đáp án đầy đủ. Hy vọng các em sẽ nắm vững kiến thức về Luyện tập chương 3: Phi kim – Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Chúc các em học tập thật tốt và luôn đạt điểm cao trong các bài thi bài kiểm tra trên lớp.

Biên soạn bởi: Trường THPT Ngô Thì Nhậm

Chuyên mục: Hoá học 9