Giải bài tập

Giải bài 57, 58, 59, 60 trang 61, 62 SGK toán 8 tập 1

Giải bài tập trang 61, 62 Ôn tập chương II- Phân thức đại số sgk toán 8 tập 1. Câu 57: Chứng tỏ mỗi cặp phân thức sau bằng nhau:…

Bài 57 trang 61 sgk toán 8 tập 1

Chứng tỏ mỗi cặp phân thức sau bằng nhau:

a)\({3 \over {2x – 3}}\) và \({{3x + 6} \over {2{x^2} + x – 6}}\)

Bạn đang xem: Giải bài 57, 58, 59, 60 trang 61, 62 SGK toán 8 tập 1

b)\({2 \over {x + 4}}\) và \({{2{x^2} + 6x} \over {{x^3} + 7{x^2} + 12x}}\)

Hướng dẫn làm bài:

a) \({3 \over {2x – 3}}\) và \({{3x + 6} \over {2{x^2} + x – 6}}\)

Cách 1: Dùng định nghĩa hai phân thức bằng nhau.

\({3 \over {2x – 3}}\)= \({{3x + 6} \over {2{x^2} + x – 6}}\)

Vì : \(3\left( {2{x^2} + x – 6} \right) = 6{x^2} + 3x – 18\)

=\(6{x^2} + 12x – 9x – 18\)

=\(2x\left( {3x + 6} \right) – 3\left( {3x + 6} \right)\)

=\(\left( {2x – 3} \right)\left( {3x + 6} \right)\)

Cách 2: Rút gọn phân thức

    \({{3x + 6} \over {2{x^2} + x – 6}} = {{3\left( {x + 2} \right)} \over {2{x^2} + 4x – 3x – 6}} = {{3\left( {x + 2} \right)} \over {2x\left( {x + 2} \right) – 3\left( {x + 2} \right)}}\)     

=\({{3\left( {x + 2} \right)} \over {\left( {x + 2} \right)\left( {2x – 3} \right)}} = {3 \over {2x – 3}}\)

b) \({2 \over {x + 4}}\) và \({{2{x^2} + 6x} \over {{x^3} + 7{x^2} + 12x}}\)

Cách 1:\({2 \over {x + 4}} = {{2{x^2} + 6x} \over {{x^3} + 7{x^2} + 12x}}\)

Vì : \(2\left( {{x^3} + 7{x^2} + 12x} \right) = 2{x^3} + 14{x^2} + 24x\)

\(=\left( {x + 4} \right)\left( {2{x^2} + 6x} \right)\)

\(= 2{x^3} + 6{x^2} + 8{x^2} + 24x = 2{x^3} + 14{x^2} + 24x\)

Nghĩa là \(2\left( {{x^3} + 7{x^2} + 12x} \right) = \left( {x + 4} \right)\left( {2{x^2} + 6x} \right)\)

Cách 2: \({{2{x^2} + 6x} \over {{x^3} + 7{x^2} + 12x}} = {{2x\left( {x + 3} \right)} \over {x\left( {{x^2} + 7x + 12} \right)}} = {{2\left( {x + 3} \right)} \over {{x^2} + 3x + 4x + 12}}\)

\( = {{2\left( {x + 3} \right)} \over {x\left( {x + 3} \right) + 4\left( {x + 3} \right)}} = {{2\left( {x + 3} \right)} \over {\left( {x + 3} \right)\left( {x + 4} \right)}} = {2 \over {x + 4}}\)

 


Bài 58 trang 62 sgk toán 8 tập 1

Thực hiện các phép tính sau:

a) \(\left( {{{2x + 1} \over {2x – 1}} – {{2x – 1} \over {2x + 1}}} \right):{{4x} \over {10x – 5}}\)                     

b) \(\left( {{1 \over {{x^2} + x}} – {{2 – x} \over {x + 1}}} \right):\left( {{1 \over x} + x – 2} \right);\)

c) \({1 \over {x – 1}} – {{{x^3} – x} \over {{x^2} + 1}}.\left( {{1 \over {{x^2} – 2x + 1}} + {1 \over {1 – {x^2}}}} \right).\)

Hướng dẫn làm bài:

a) \(\left( {{{2x + 1} \over {2x – 1}} – {{2x – 1} \over {2x + 1}}} \right):{{4x} \over {10x – 5}} = {{{{\left( {2x + 1} \right)}^2} – {{\left( {2x – 1} \right)}^2}} \over {\left( {2x – 1} \right)\left( {2x + 1} \right)}}.{{10x + 5} \over {4x}}\)

=\({{4{x^2} + 4x + 1 – 4{x^2} + 4x – 1} \over {\left( {2x – 1} \right)\left( {2x + 1} \right)}}.{{5\left( {2x + 1} \right)} \over {4x}}\)

=\({{8x.5\left( {2x + 1} \right)} \over {\left( {2x – 1} \right)\left( {2x + 1} \right).4x}} = {{10} \over {2x – 1}}\)

b) \(\left( {{1 \over {{x^2} + x}} – {{2 – x} \over {x + 1}}} \right):\left( {{1 \over x} + x – 2} \right)\)

=\(\left( {{1 \over {x\left( {x + 1} \right)}} + {{x – 2} \over {x + 1}}} \right):{{1 + {x^2} – 2x} \over x}\)

=\({{1 + x\left( {x – 2} \right)} \over {x\left( {x + 1} \right)}}.{x \over {{x^2} – 2x + 1}}\)

=\({{\left( {{x^2} – 2x + 1} \right)x} \over {x\left( {x + 1} \right)\left( {{x^2} – 2x + 1} \right)}} = {1 \over {x + 1}}\)

c) \({1 \over {x – 1}} – {{{x^3} – x} \over {{x^2} + 1}}.\left( {{1 \over {{x^2} – 2x + 1}} + {1 \over {1 – {x^2}}}} \right)\)

=\({1 \over {x – 1}} – {{{x^3} – x} \over {{x^2} + 1}}.\left[ {{1 \over {{{\left( {x – 1} \right)}^2}}} – {1 \over {\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)}}} \right]\)

=\({1 \over {x – 1}} – {{x\left( {{x^2} – 1} \right)} \over {{x^2} + 1}}.{{x + 1 – \left( {x – 1} \right)} \over {{{\left( {x – 1} \right)}^2}.\left( {x + 1} \right)}}\)

=\({1 \over {x – 1}} – {{x\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)} \over {{x^2} + 1}}.{{x + 1 – x + 1} \over {{{\left( {x – 1} \right)}^2}\left( {x + 1} \right)}}\)

=\({1 \over {x – 1}} – {{x\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right).2} \over {\left( {{x^2} + 1} \right){{\left( {x – 1} \right)}^2}\left( {x + 1} \right)}} = {1 \over {x – 1}} – {{2x} \over {\left( {{x^2} + 1} \right)\left( {x – 1} \right)}}\)

=\({{{x^2} + 1 – 2x} \over {\left( {{x^2} + 1} \right)\left( {x – 1} \right)}} = {{{{\left( {x – 1} \right)}^2}} \over {\left( {{x^2} + 1} \right)\left( {x – 1} \right)}} = {{x – 1} \over {{x^2} + 1}}\)


Bài 59 trang 62 sgk toán 8 tập 1

a) Cho biểu thức  \({{xP} \over {x + P}} – {{yP} \over {y – P}}\). Thay \(P = {{xy} \over {x – y}}\) vào biểu thức đã cho rồi rút gọn biểu thức.

b) Cho biểu thức \({{{P^2}{Q^2}} \over {{P^2} – {Q^2}}}\). Thay \(P = {{2xy} \over {{x^2} – {y^2}}}\) và \(Q = {{2xy} \over {{x^2} + {y^2}}}\)vào biểu thức đã cho rồi rút gọn biểu thức.

Hướng dẫn làm bài:      

a) Với \(P = {{xy} \over {x – y}}\)

Ta có:\({{xP} \over {x + P}} – {{yP} \over {y – P}} = {{{{{x^2}y} \over {x – y}}} \over {x + {{xy} \over {x – y}}}} – {{{{x{y^2}} \over {x – y}}} \over {y – {{xy} \over {x – y}}}}\)

=\({{{x^2}y} \over {{x^2}}} – {{x{y^2}} \over {{y^2}}} = y + x = x + y\)

b) Với \(P = {{2xy} \over {{x^2} – {y^2}}}\) và \(Q = {{2xy} \over {{x^2} + {y^2}}}\)

Ta có:\({{{P^2}{Q^2}} \over {{P^2} – {Q^2}}}\)\( = {{{{\left( {{{2xy} \over {{x^2} – {y^2}}}} \right)}^2}.{{\left( {{{2xy} \over {{x^2} + {y^2}}}} \right)}^2}} \over {{{\left( {{{2xy} \over {{x^2} – {y^2}}}} \right)}^2} – {{\left( {{{2xy} \over {{x^2} + {y^2}}}} \right)}^2}}}\)\( = {{{{\left[ {{{2xy.2xy} \over {\left( {{x^2} – {y^2}} \right)\left( {{x^2} + {y^2}} \right)}}} \right]}^2}} \over {{{4{x^2}{y^2}} \over {{{\left( {{x^2} – {y^2}} \right)}^2}}} – {{4{x^2}{y^2}} \over {{{\left( {{x^2} + {y^2}} \right)}^2}}}}}\)

=\({{{{{{\left( {4{x^2}{y^2}} \right)}^2}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}} \over {{{4{x^2}{y^2}\left[ {{{\left( {{x^2} + {y^2}} \right)}^2} – {{\left( {{x^2} – {y^2}} \right)}^2}} \right]} \over {{{\left[ {\left( {{x^2} – {y^2}} \right)\left( {{x^2} + {y^2}} \right)} \right]}^2}}}}}\)

=\({{{{{{\left( {4{x^2}{y^2}} \right)}^2}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}} \over {{{4{x^2}{y^2}.({x^4} + 2{x^2}{y^2} + {y^4} – {x^4} + 2{x^2}{y^2} – {y^4}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}}}\)

=\({{{{{{\left( {4{x^2}{y^2}} \right)}^2}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}} \over {{{4{x^2}{y^2}.4{x^2}{y^2}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}}} = {{{{{{\left( {4{x^2}{y^2}} \right)}^2}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}} \over {{{{{\left( {4{x^2}{y^2}} \right)}^2}} \over {{{\left( {{x^4} – {y^4}} \right)}^2}}}}} = 1\)


Bài 60 trang 62 sgk toán 8 tập 1

Cho biểu thức  \(\left( {{{x + 1} \over {2x – 2}} + {3 \over {{x^2} – 1}} – {{x + 3} \over {2x + 2}}} \right).{{4{x^2} – 4} \over 5}\).

a) Hãy tìm điều kiện của x để giá trị của biểu thức được xác định.

b) Chứng minh rằng khi giá trị của biểu thức được xác định thì nó không phụ thuộc vào giá trị của biến x.

Hướng dẫn làm bài:

a) \(2x – 2 = 2\left( {x – 1} \right) \ne 0\) khi \(x – 1 \ne 0\) hay \(x \ne 1\) 

\({x^2} – 1 = \left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right) \ne 0\) khi \(x – 1 \ne 0\) và \( x + 1 \ne 0\)

hay \(x \ne 1\) và \( x \ne  – 1\)  

\(2x + 2 = 2\left( {x + 1} \right) \ne 0\) khi \(x + 1 \ne 0\) hay \(x \ne  – 1\) 

Do đó điều kiện để giá trị của biểu thức được xác định là \(x \ne  – 1,x \ne 1\)

b) Để chứng minh biểu thức không phục thuộc vào biến x ta phải chứng tỏ rằng có thể biến đổi biểu thức này thành một hằng số.

Thật vậy:\(\left( {{{x + 1} \over {2x – 2}} + {3 \over {{x^2} – 1}} – {{x + 3} \over {2x + 2}}} \right).{{4{x^2} – 4} \over 5}\)

=\(\left[ {{{x + 1} \over {2\left( {x – 1} \right)}} + {3 \over {\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)}} – {{x + 3} \over {2\left( {x + 1} \right)}}} \right].{{4{x^2} – 4} \over 5}\)

=\({{{{\left( {x + 1} \right)}^2} + 6 – \left( {x + 3} \right)\left( {x – 1} \right)} \over {2\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)}}.{{4\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)} \over 5}\)

=\({{{x^2} + 2x + 1 + 6 – {x^2} – 2x + 3} \over {2\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)}}.{{4\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)} \over 5}\)

=\({{10} \over {2\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)}}.{{4\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)} \over 5}\)

=\({{10.4.\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right)} \over {2\left( {x – 1} \right)\left( {x + 1} \right).5}} = {{10.2} \over 5} = 4\)

Trường THPT Ngô Thì Nhậm

Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm

Chuyên mục: Giải bài tập

Nội dung bài viết được đăng tải bởi thầy cô trường thpt Ngô Thì Nhậm (trước đây là trường trung học phổ thông Sóc Trăng). Cấm sao chép dưới mọi hình thức.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Back to top button