Cùng THPT Ngô Thì Nhậm tìm hiểu một số đề đọc hiểu Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara.
Đọc hiểu Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara – Đề số 1
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara còn là những khu rừng xanh tốt, cây cối um tùm. Các loài cây đều thỏa thuê hút và tận hưởng dòng nước ngầm dồi dào mắt lành và thi nhau đàm cành trổ lả xum xuê. Riêng có cây sồi Tenere là vẫn chịu khó đâm xuyên những chiếc rễ của mình xuống tận sâu dưới lòng đất. Cho đến một ngày kia khi nguồn nước ngỡ như vô tận bỗng cạn kiệt dần rồi biến mất hẳn, cấc loài cây đều không chịu nổi hạn hán và chết dần, duy chỉ có cây sồi Tenere là vẫn còn tồn tại giữa sa mạc Sahara. Tên tuổi của nó được cả thế giới biết đến khi một mình đứng giữa sa mạc, xung quanh bán kính 400km không một bóng cây nào bầu bạn. Người ta kinh ngạc khi phát hiện ra rễ cây đã đảm sâu xuống đất tận 36m để tìm nước.
Bạn có thấy rằng trong cuộc sống cũng có một dòng chảy luôn vận động không ngừng không? Đó chính là thời gian; nó quan trọng như là nước đối với cây cối.
Sẽ có những người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởng những thú vui đời thường và rồi những thách thức cuộc đời sẽ đánh gục họ, khiến họ phải đau khổ, giống như những cái cày chỉ biết “hút và tận hưởng”.
Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cầy sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình.
Họ hiểu triết lí: Bộ rễ yếu ớt không thể nào giữ được cải thân to khoẻ. Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về những kĩ năng và kiến thức nền tảng.
(Phỏng theo Hạt giống tâm hồn – Câu chuyện về câỵ sồi)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên. (0,5 điểm)
Câu 2. Chỉ ra và phân tích hiệu quả của phép tu từ sử dụng trong câu văn sau: “Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cây sồi đầu từ cho sự phát triển bộ rễ của mình”. (1 điểm)
Câu 3. Hình ảnh cây sổi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn nước và hình ảnh những loài cầy khác chỉ biết “hút và tận hưởng” là ẩn dụ cho những lối sống nào trong xã hội? (0,5điểm)
Câu 4. Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? (1 điểm)
Hướng dẫn trả lời:
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính là nghị luận. (0,5 điểm)
Câu 2. Phép tu từ được sử dụng trong câu văn là phép so sánh: Những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân giống như cây sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình. (0,25 điểm)
Tác dụng: Nhấn mạnh ý của câu văn, khẳng định vai trò tẩm quan trọng của việc sử dụng thời gian đầu tư cho sự phát triển bản thân. Với cây sồi nói riêng và cây cối nói chung, rễ là bộ phận quan trọng nhất của cây, quyết định sự sống còn của cây cối. Tương tự như yậy, con người muốn tồn tại trong xã hội cạnh tranh khốc liệt hiện nay cần phải đầu tư cho sự phát triển bản thân. (0,5 điểm)
Đồng thời, phép so sánh còn làm tăng giá trị gợi hình, biểu cảm của câu văn, giúp cho câu văn hay hơn, ấn tượng hơn. (0,25 điểm)
Câu 3. Cây sồi Tenere là ẩn dụ cho những người biết tranh thủ thời gian để học tập mọi kĩ năng và kiến thức cần thiết để sinh tồn. Hình ảnh những cây chỉ biết “hút và tận hưởng” là ẩn dụ cho những người chỉ biết lãng phí thời gian vào việc hưởng thụ các lạc thú cuộc đời. (0,5 điểm)
Câu 4. Có thể lựa chọn một trong các thông điệp sau:
– Thông điệp về thái độ sống biết lo xa, phòng trước mọi biến cố không may trong cuộc đời.
– Thông điệp về việc tranh thủ thời gian để học hỏi mọi kiến thức và kĩ năng cần thiết.
(Chọn thông điệp nào cũng cần có sự phân tích lí giải hợp lí)
………………………………
Đọc hiểu Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara – Đề số 2
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới
Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara còn là những khu rừng xanh tốt, cây cối um tùm. Các loài cây đều thỏa thuê hút và tận hưởng dòng nước ngầm dồi dào mát lành và thi nhau đâm cành trổ lá xum xuê. Riêng có cây sồi Tenere là vẫn chịu khó đâm xuyên những chiếc rễ của mình xuống tận sâu dưới lòng đất. Cho đến một ngày kia khi nguồn nước ngỡ như vô tận bỗng cạn kiệt dần rồi biến mất hẳn, các loài cây đều không chịu nổi hạn hán và chết dần, duy chỉ có cây sồi Tenere là vẫn còn tồn tại giữa sa mạc Sahara. Tên tuổi của nó được cả thế giới biết đến khi một mình đứng giữa sa mạc, xung quanh bán kính 400km không một bóng cây nào bầu bạn. Người ta kinh ngạc khi phát hiện ra rễ cây đã đâm sâu xuống đất tận 36m để tìm nước.
Bạn có thấy rằng trong cuộc sống cũng có một dòng chảy luôn vận động không ngừng không? Đó chính là thời gian; nó quan trọng như là nước đối với cây cối.
Sẽ có những người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởng những thú vui đời thường và rồi những thách thức cuộc đời sẽ đánh gục họ, khiến họ phải đau khổ, giống như những cái cây chỉ biết “hút và tận hưởng”. Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cầy sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình. Họ hiểu triết lí: Bộ rễ yếu ớt không thể nào giữ được cái thân to khoẻ. Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về những kĩ năng và kiến thức nền tảng.
(Phỏng theo Hạt giống tâm hồn – Câu chuyện về cây sồi, https://saostar.vn)
Câu 1. (0,5 điểm) Theo tác giả thời gian quan trọng như thế nào?
Câu 2. (0,5 điểm)Theo anh (chị) câu văn sau có ý nghĩa gì:“Nhưng có những người có sự chuẩn bị tốt, họ học cách sử dụng thời gian hiệu quả, họ đầu tư cho sự phát triển bản thân cũng giống như cây sồi đầu tư cho sự phát triển bộ rễ của mình”.
Câu 3. (1,0 điểm) Anh (chị) hiểu như thế nào về ý nghĩa biểu tượng của hai hình ảnh: Hình ảnh cây sồi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn nước và hình ảnh những loài cây khác chỉ biết “hút và tận hưởng”?
Câu 4. (1,0 điểm) Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Vì sao?
Hướng dẫn trả lời:
| Phần I | Yêu cầu | Điểm | |
| Câu | Đọc hiểu | 3.0 | |
| 1 | – “Những cái cây chỉ biết hút và tận hưởng” giống như những người chỉ sử dụng thời gian để lớn lên, hưởng những thú vui đời thường và rồi những thách thức cuộc đời sẽ đánh gục họ, khiến họ phải đau khổ, thậm chí sự sống có thể bị đe doạ. | 0.5 | |
| 2 | – Câu văn khẳng định vai trò, tầm quan trọng của việc sử dụng thời gian. Con người muốn tồn tại trong xã hội cạnh tranh khốc liệt hiện nay cần biết sử dụng thời gian hợp lí để đầu tư cho sự phát triển của bản thân. | 0.5 | |
| 3 | – Hình ảnh cây sồi Tenere với bộ rễ đâm sâu xuống lòng đất để tìm kiếm nguồn nước là biểu tượng cho những người biết tranh thủ thời gian để học tập mọi kĩ năng và kiến thức cần thiết để sinh tồn. – Hình ảnh những cây chỉ biết “hút và tận hưởng” là biểu tượng cho những người chỉ biết lãng phí thời gian vào những việc vô bổ và hưởng thụ lạc thú của cuộc đời mà không biết lo xa, phòng bị trước cho bản thân. | 1.0 | |
| 4 | Có thể lựa chọn một trong các thông điệp sau: – Thông điệp về thái độ sống biết lo xa, phòng trước mọi biến cố không may trong cuộc đời. – Thông điệp về việc tranh thủ thời gian để học hỏi mọi kiến thức và kĩ năng cần thiết. Chọn thông điệp nào cũng cần có sự phân tích lí giải hợp lí. | 1.0 |
………………………………
Vậy là THPT Ngô Thì Nhậm đã tổng hợp các câu hỏi đọc hiểu Cách đây hàng triệu năm, sa mạc Sahara … (trích Hạt giống tâm hồn) dành cho các em học sinh tham khảo, đừng quên còn rất nhiều tài liệu hay khác đang đợi khám phá đề chuẩn bị cho kỳ thi vào 10 và THPT Quốc gia tốt nhất nhé.
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Giáo dục
