Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân bao gồm 5 mẫu chi tiết sẽ giúp các em nắm được các luận điểm, luận cứ quan trọng để biết cách viết bài phân tích Viên quản ngục được hay hơn, sinh động hơn.
Đề bài: Lập dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục trong Chữ người tử tù
>> 20 Bài văn mẫu Phân tích nhân vật Viên quản ngục trong Chữ người tử tù hay nhất <<
Sơ đồ tư duy phân tích Viên quản ngục lớp 12
Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục – Mẫu 1
I. Mở bài
Giới thiệu chung về vấn đề: “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân là một trong những truyện ngắn xuất sắc và nổi tiếng, đem đến nhiều ấn tượng đối với bạn đọc bao thế hệ. Trong truyện, cùng với hình tượng nhân vật Huấn Cao, nhân vật viên quản ngục cũng là một hình tượng được Nguyễn Tuân dành nhiều tâm huyết, tình cảm để xây dựng, qua đó hiểu hơn những những bài học nhân sinh sâu sắc mà tác giả muốn gửi gắm đồng thời chia sẻ, đồng cảm với những quan niệm, suy nghĩ về con người, cuộc đời và nghệ thuật của Nguyễn Tuân.
II. Thân bài
1. Con người viên quản ngục thể hiện qua cách ứng xử với Huấn Cao:
– Viên quản ngục tình cờ biết người mình bấy lâu ngưỡng mộ chính là người tử tù đang trong tay mình nên đã bất chấp sinh mệnh bản thân để có thể đối xử biệt đãi với Huấn Cao. Hành động đó thể hiện “tấm lòng biệt nhỡn liên tài” vô cùng đáng trân trọng.
– Khi bị Huấn Cao hiểu lầm, tỏ thái độ thách thức và buông những lời sỉ nhục, viên ngục quan vẫn cung kính giữ lễ.
– Viên coi ngục “mong mỏi một ngày gần đây ông Huấn sẽ dịu bớt tính nết thì sẽ nhờ ông viết cho mấy chữ trên chục vuông lụa trắng đã mua sẵn”.
– Khi nhận được tin dữ rằng Huấn Cao sắp sửa bị giải vào kinh chịu án, viên quản ngục tái nhợt người đi rồi vô cùng lo lắng, sợ nếu không xin được chữ Huấn Cao sẽ ân hận cả đời.
– Đằng sau thân phận một ngục quan thấp bé, tầm thường là tâm hồn một người nghệ sĩ khát khao, say mê cái đẹp, một người dám bất chấp sinh mệnh để bảo lưu gìn giữ cái đẹp.
– Viên quản ngục sống trong bóng tối nhà lao, sống giữa bộn bề bao cái xấu cái ác, cái chốn có thể tha hoá một con người lành thiện bất cứ lúc nào, tuy vậy vẫn giữ trọn vẹn tấm lòng liên tài, nhân cách thanh cao.
– Bởi vậy mà tử tù Huấn Cao đã đặt cho con người ấy một danh xưng thật tinh tế: “một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”.
2. Con người viên quản ngục thể hiện ở lúc Huấn Cao cho chữ:
– “Trong không khí khói toả như đám cháy nhà, ánh sáng đỏ rực của một bó đuốc tẩm dầu rọi lên ba cái đầu người đang chăm chú trên một tấm lụa bạch còn nguyên vẹn lần hồ…”, mỗi khi người tử tù viết xong một chữ là viên quản ngục lại ” vội khúm núm cất những đồng tiền kẽm đánh dấu ô chữ đặt trên phiến lụa óng”.
– Khi nghe những lời khuyên bảo của người tử tù mình luôn ngưỡng mộ và trân trọng, ngục quan cảm động, vái lạy người tù một vái, ” chắp tay nói một câu mà dòng nước mắt rỉ vào kẽ miệng làm cho nghẹn ngào: “Kẻ mê muội này xin bái lĩnh””.
– Thông thường sự khúm núm cúi đầu hay những giọt nước mắt chảy xuống thường thể hiện sự hèn kém, yếu đuối, tầm thường nhưng đặt trong hoàn cảnh này, những biểu hiện, thái độ của người quản ngục lại không thể hiện điều đó.
– Cả tư thế và tâm thế khi nhận chữ và lắng nghe lời khuyên của Huấn Cao đều rất thành kính trước cái đẹp, cái thiên lương, cái khí phách cao cả.
– Sự khúm núm và cái cúi đầu không thực sự yếu đuối, ủy mị, hèn kém mà nó lại giống như những điểm nhấn càng làm sáng lên vẻ đẹp nhân cách của một tâm hồn thánh thiện.
– Cái cúi đầu của quản ngục gợi ta nghĩ tới cái cúi đầu của Cao Bá Quát trước hoa mai hay một câu nói vô cùng nổi tiếng của V.Hugo: “Trước một trí tuệ vĩ đại, tôi cúi đầu. Trước một trái tim vĩ đại, tôi quỳ gối”.
– Qua hành động, những cách ứng xử của viên quản ngục, ta càng thêm hiểu và trân trọng hơn nhân vật này, từ đó cũng phần nào thấm thía hơn một quan niệm nhân sinh sâu sắc mà tác giả gửi gắm: “Trong thẳm sâu mỗi con người đều ẩn chứa một tâm hồn nghệ sĩ biết hướng tới cái đẹp, khát khao ánh sáng cái đẹp bởi vậy mà mỗi chúng ta hãy nhìn sâu vào tâm hồn con người để nắm bắt ánh sáng thiên lương vì có những khi trong môi trường của cái xấu và cái ác, cái đẹp không lụi tàn mà có thể đẩy lùi cái xấu, cái ác và tồn tại một cách thật mạnh mẽ, bền bỉ.
III. Kết bài
– Nêu khái quát lại những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân đối với nhân vật viên quản ngục trong tác phẩm.
– Khẳng định tài năng và tấm lòng của tác giả Nguyễn Tuấn.
Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục – Mẫu 2
I. Mở bài:
Giới thiệu về nhân vật Viên quản ngục
Ví dụ:
Truyện ngắn Chữ người tử tù là một câu chuyện được xem là đặc sắc, trong câu chuyện có một tình huống hết sức éo le giữa hai con người hai số phận. câu chuyện nói đến hai người cùng yêu cái đẹp nhưng lại có địa vị xã hội trái người nhau, và đồng thời sự gặp gỡ giữa hai nhân vật này cũng hết sức đặc biệt. nổi bật trong câu chuyện là hình ảnh của viên quản ngục, một con người yêu cái đẹp nhưng lại sống trong một chế độ mục nát, chúng ta cùng đi tìm hiểu nhân vật này.
II. Thân bài:
Phân tích viên quản ngục trong Chữ người Tử tù
1. Ngoại hình của viên quản ngục:
– Một người tuổi trung niên
– Khuôn mặt như mặt ao
– Viên quản ngục là một người điềm đạm, phúc hậu
2. Tính cách của viên quản ngục
– Viên quản ngục có tâm hồn thuần khiết, yêu cái đẹp
– Ông là một người có tâm hồn nghệ sĩ, yêu nghệ thuật
– Viên quản ngục có tấm lòng khâm phục những người tài hoa
– Ông là người có tâm hồn nghệ sĩ, nâng niu cái đẹp, cái có giá trị thẩm mĩ
– Là một con người có tâm hồn trong sáng
3. Nhận xét chung về viên quản ngục
– Xây dựng hình tượng nhân vật độc đáo
– Có một cách dẫn dắt để thể hiện được nhân vật một cách sâu sắc
– Xây dựng tình huống truyện độc đáo và tinh tế
III. Kết bài:
Nêu cảm nhận của em về nhân vật Viên quản ngục trong Chữ người tử tù
Ví dụ:
Viên quản ngục trong Chữ người tử tù là một người có tấm lòng hiền hậu, yêu cái đẹp và có vẻ đẹp tâm hồn sâu sắc. ông là một trong số ít người còn sót lại với chế độ xã hội mục nát mà yêu cái đẹp, yêu thẩm mỹ.
Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục – Mẫu 3
I. Mở bài
– Đôi nét về tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm Chữ người tử tù: Một nhà văn có “tính tài hoa và cái giọng khinh bạc đệ nhất trong giới Việt Nam hiện đại” (Vũ Ngọc Phan). Chữ người tử tù là truyện ngắn tiêu biểu của ông
– Giới thiệu nhân vật quản ngục
II. Thân bài
1. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài
– Nói về kẻ tử tù với một thái độ kính trọng không che giấu “Tôi nghe …rất đẹp đó không?”
– Trong những ngày Huấn Cao trong ngục, quản ngục luôn bày tỏ thái độ nghiêm kính khiêm nhường
– Dũng cảm biệt đãi Huấn Cao trong những ngày cuối cùng ngay cả khi bị HC coi thường, khinh bỉ:
- Mong muốn: “Ta muốn biệt đãi ông Huấn Cao, ta muốn cho ông ta đỡ cực trong những ngày cuối cùng còn lại” Sai người đem rượu và đồ nhắm đến cho Huấn Cao vì sợ trong buồng giam lạnh
- Khép nép bày tỏ: Biết ngài là một người có nghĩa khí, tôi muốn châm chước ít nhiều
- Sau sự tức giận của Huấn Cao, quản ngục vẫn giữ sự đối đãi như thế
– Cảm thấy tiếc nuối khi biết Huấn Cao sắp phải từ giữ cõi đời: “Bấy nhiêu …vũ trụ”.
⇒ Thái độ và hành động của Quản ngục cho thấy đây là con người có tấm lòng biệt nhỡn liên tài, có thiên lương.
2. Sự khát khao và trân trọng cái đẹp
- Quản ngục trước kia là người đèn sách bồi đắp “thiên lương” nảy nở tốt đẹp ⇒ ông ta yêu đến say mê cái đẹp
- Khát khao cái đẹp: mong ước của ông là “được treo ở nhà riêng một đôi câu đối” do chính tay Huấn Cao viết.
- Sự khát khao và niềm trân trọng cái đẹp trong quản ngục mãnh liệt, ông có thể bất chấp cả tính mạng và địa vị, mong sao có được mấy chữ của ông Huấn.
- Biết tính ông Huấn “vốn khoảnh, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ” ⇒ lo lắng nếu như không xin được chữ ông Huấn trước khi bị hành hình thì “ân hận suốt đời mất”
⇒ Chỉ có một người trân trọng cái đẹp đến tột cùng mới có những lo sợ khi không xin được chữ Huấn Cao như vậy thôi
⇒ Sở nguyện cao quý cho thấy quản ngục là con người biết quý trọng nâng niu cái đẹp
3. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài và niềm khát khao cái đẹp được kết tinh trong cảnh cho chữ, càng khẳng định quản ngục là “một thanh âm trong trẻo”
– Cảnh cho chữ diễn ra giữa một buồng giam tối tăm và chật hẹp nhưng tất cả trở nên đẹp đẽ thanh cao bởi “tấm lụa trắng còn nguyên vẹn lần hồ” cùng hai người trao cái đẹp và trân trọng, ngưỡng vọng cái đẹp.
– Sự “khúm núm, run run” của quản ngục không phải là biểu hiện của sự hèn nhát mà là thái độ ngưỡng vọng trước cái đẹp, cái tài.
– Quản ngục đã thoát khỏi vai trò của một người cai quản để trở thành một người trân trọng ngưỡng mộ cái đẹp ⇒ Đồng điệu với Huấn cao
– Chi tiết quản ngục cúi đầu vái lạy người tử tù Huấn Cao với giọt nước mắt rỉ vào kẽ miệng mà nhận mình là kẻ mê muội như một sự thức tỉnh trước cái đẹp, quản ngục đã thoát ra những cái tầm thường, ràng buộc để vươn tới cái cao đẹp.
4. Nghệ thuật xây dựng nhân vật
– Thủ pháp tương phản đối lập.
– Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế.
– Đặt nhân vật vào tình huống giàu kịch tính.
III. Kết bài
Khái quát lại những nét tiêu biểu nhất về hình tượng nhân vật quản ngục.
Đây là nhân vật chứa đựng quan điểm nghệ thuật của nhà văn: Cái đẹp tồn tại cả trong môi trường của cái ác, cái xấu, nhưng không vì thế mà nó lụi tàn, trái lại, nó có thể càng mạnh mẽ và bền bỉ vươn lên như hoa sen giữa đầm lầy.
Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục – Mẫu 4
I. Mở bài
– Giới thiệu khái quát tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm Chữ người tử tù.
– Giới thiệu yêu cầu đề bài: Phân tích nhân vật viên quản ngục.
II. Thân bài
1. Giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm Chữ người tử tù
a. Tác giả
– Nguyễn Tuân là một người nghệ sĩ tài ba, uyên bác và khinh bạc, ông cả đời đi tìm cái đẹp.
– Là một nhà văn theo chủ nghĩa xê dịch, ông đi nhiều và có vốn hiểu biết phong phú.
– Vốn từ ngữ giàu có và được vận dụng một cách điêu luyện.
b. Tác phẩm
– Chữ người tử tù lúc đầu mang tên “Dòng chữ cuối cùng” được đăng trên tạp chí Tao Đàn vào năm 1938. Sau khi được in trong tập “Vang bóng một thời” thì được đổi thành “Chữ người tử tù”.
– Là một trong những truyện xuất sắc nhất trong toàn tập truyện.
2. Phân tích nhân vật viên quản ngục
a. Tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục
– Khi biết tên cầm đầu đội quân phiến loạn chống lại triều đình là Huấn Cao có tài viết chữ cũng không giấu được thái độ kính trọng.
– Những ngày Huấn Cao bị giam, viên quản ngục luôn tỏ thái độ tôn kính, khiêm nhường.
– Biệt đãi Huấn Cao trong những ngày cuối cùng trước khi bị lĩnh án tử.
- Sai người đem rượu và đồ nhắm đến buồng giam Huấn Cao.
- Bày tỏ một cách khép nép: “Biết ngài là người có nghĩa khí, tôi muốn châm chước ít nhiều.”
- Vẫn giữ thái độ tôn trọng, kính nể sau sự tức giận của Huấn Cao.
– Nuối tiếc khi biết Huấn Cao sắp đến ngày lĩnh án.
– Lo sợ không xin được chữ Huấn Cao sẽ hối hận cả cuộc đời.
-> Viên quản ngục tuy sống trong chốn hèn hạ, thấp kém nhưng vẫn giữ cho mình đức tính thiêng lương. Là người yêu cái đẹp và khát khao giữ gìn cái đẹp.
=> Viên quản ngục là người biết biệt nhỡn nhân tài, vẫn giữ được thiên lương trong sáng không bị vấy bẩn.
b. Khát khao đi tìm và sự trân trọng cái đẹp
– Trước kia là người say mê đèn sách để bồi đắp thiên lương.
– Mong ước “được treo ở nhà riêng một câu đối” do chính tay Huấn Cao viết.
– Bất chấp tất cả để có được con chữ của ông Huấn.
– Thành kính trước cái đẹp được thể hiện ở cả tâm thế và tư thế khi xin chữ và lắng nghe lời khuyên.
– Khúm núm, cúi đầu khi xin chữ không làm ông trở nên ủy mị, bạc nhược mà còn làm sáng hơn vẻ đẹp thiên lương bên trong.
=> Viên quản ngục là con người biết nâng niu, thành kính trước cái đẹp. Trân trọng vẻ đẹp, sự thiên lương, khí phách của một người tử tù.
c. Khẳng định viên quản ngục chắc chắn là “một thanh âm trong trẻo”
– Trong buồng giam tối, chật hẹp được thắp sáng bằng tấm lòng, bằng nhân cách tinh khiết của hai con người cả đời theo đuổi cái đẹp.
– “Khúm núm, run run” không phải sự bạc nhược, yếu đuối mà là sự thành kính, thái độ chân thành trọng vọng nhân tài.
– Viên quản ngục cúi đầu vái lạy người tử tù và tự nhận mình là kẻ mê muội như chạm đến đỉnh cao của cái đẹp, cái hoàn mỹ.
3. Nghệ thuật
– Xây dựng tình huống truyện đặc sắc.
– Sử dụng nhiều thủ pháp tương phản, đối lập.
– Cốt truyện đặc sắc được đẩy lên kịch tính.
– Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế.
III. Kết bài
– Khái quát về nhân vật viên quản ngục.
– Nêu cảm nhận về cách xây dựng nhân vật và tài năng của Nguyễn Tuân.
Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục – Mẫu 5
I. Mở bài
– Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm:
- Nguyễn Tuân là một nhà văn có “tính tài hoa và cái giọng khinh bạc đệ nhất trong giới Việt Nam hiện đại”.
- “Chữ người tử tù” là một trong những truyện ngắn xuất sắc và nổi tiếng của Nguyễn Tuân, đem đến nhiều ấn tượng đối với bạn đọc bao thế hệ.
– Giới thiệu nhân vật viên quản ngục: Viên quản ngục là một trong những nhân vật nổi bật trong tác phẩm, một con người yêu cái đẹp nhưng lại sống trong một chế độ mục nát, qua đó khắc sâu thêm nhiều nét ý nghĩa độc đáo của truyện.
II. Thân bài
* Khái quát chung về tác phẩm
– Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn Chữ người tử tù lúc đầu có tên là Dòng chữ cuối cùng in năm 1939 trên tạp chí Tao đàn sau được tuyển in trong tập Vang bóng một thời kết tinh tài năng tâm huyết của nhà văn, là văn phẩm đạt đến sự toàn thiện toàn mĩ.
– Giá trị nội dung: Truyện ngắn đã thể hiện quan niệm về cái đẹp, khẳng định sự bất tử của cái đẹp và bộc lộ thầm kín tấm lòng yêu nước của tác giả, qua đó hiểu hơn nhiều bài học nhân sinh sâu sắc.
* Phân tích nhân vật viên quản ngục
Luận điểm 1: Tấm lòng biệt nhỡn liên tài của viên quản ngục
– Nói về kẻ tử tù với một thái độ kính trọng không che giấu “Tôi nghe… rất đẹp đó không?”
– Trong những ngày Huấn Cao trong ngục, quản ngục luôn bày tỏ thái độ nghiêm kính khiêm nhường
– Dũng cảm biệt đãi Huấn Cao trong những ngày cuối cùng ngay cả khi bị Huấn Cao coi thường, khinh bỉ:
- Mong muốn: “Ta muốn biệt đãi ông Huấn Cao, ta muốn cho ông ta đỡ cực trong những ngày cuối cùng còn lại”
- Sai người đem rượu và đồ nhắm đến cho Huấn Cao vì sợ trong buồng giam lạnh
- Khép nép bày tỏ: “Biết ngài là một người có nghĩa khí, tôi muốn châm chước ít nhiều”
- Sau sự tức giận của Huấn Cao, quản ngục vẫn cung kính giữ lễ, giữ sự đối đãi như thế
– Cảm thấy tiếc nuối khi biết Huấn Cao sắp phải từ giã cõi đời: “Bấy nhiêu… vũ trụ”.
– Viên quản ngục tái nhợt người đi rồi vô cùng lo lắng, sợ nếu không xin được chữ Huấn Cao sẽ ân hận cả đời.
-> Đằng sau thân phận một ngục quan thấp bé, tầm thường là tâm hồn một người nghệ sĩ khát khao, say mê cái đẹp, một người dám bất chấp sinh mệnh để bảo lưu gìn giữ cái đẹp.
=> Thái độ và hành động của Quản ngục cho thấy đây là con người có tấm lòng biệt nhỡn liên tài, có thiên lương trong sáng.
Luận điểm 2: Sự khát khao và trân trọng cái đẹp của viên quản ngục
– Quản ngục trước kia là người đèn sách bồi đắp “thiên lương” nảy nở tốt đẹp -> ông ta yêu cái đẹp đến say mê.
– Khát khao cái đẹp: mong ước của ông là “được treo ở nhà riêng một đôi câu đối” do chính tay Huấn Cao viết.
– Sự khát khao và niềm trân trọng cái đẹp trong quản ngục mãnh liệt, ông có thể bất chấp cả tính mạng và địa vị, mong sao có được mấy chữ của ông Huấn.
– Biết tính ông Huấn “vốn khoảnh, trừ chỗ tri kỉ, ông ít chịu cho chữ” -> lo lắng nếu như không xin được chữ ông Huấn trước khi bị hành hình thì “ân hận suốt đời mất”.
– Cả tư thế và tâm thế khi nhận chữ và lắng nghe lời khuyên của Huấn Cao đều rất thành kính trước cái đẹp, cái thiên lương, cái khí phách cao cả.
– Sự khúm núm và cái cúi đầu không thực sự yếu đuối, ủy mị, hèn kém mà nó lại giống như những điểm nhấn càng làm sáng lên vẻ đẹp nhân cách của một tâm hồn thánh thiện.
-> Chỉ có một người trân trọng cái đẹp đến tột cùng mới có những lo sợ khi không xin được chữ Huấn Cao như vậy thôi.
=> Sở nguyện cao quý cho thấy quản ngục là con người có tâm hồn thuần khiết, biết quý trọng nâng niu cái đẹp.
Luận điểm 3: Viên quản ngục là “một thanh âm trong trẻo”
– Cảnh cho chữ diễn ra giữa một buồng giam tối tăm và chật hẹp nhưng tất cả trở nên đẹp đẽ thanh cao bởi “tấm lụa trắng còn nguyên vẹn lần hồ” cùng hai người trao cái đẹp và trân trọng, ngưỡng vọng cái đẹp.
– Sự “khúm núm, run run” của quản ngục không phải là biểu hiện của sự hèn nhát mà là thái độ ngưỡng vọng trước cái đẹp, cái tài.
– Quản ngục đã thoát khỏi vai trò của một người cai quản để trở thành một người trân trọng ngưỡng mộ cái đẹp -> Đồng điệu với Huấn cao
– Chi tiết quản ngục cúi đầu vái lạy người tử tù Huấn Cao với giọt nước mắt rỉ vào kẽ miệng mà nhận mình là kẻ mê muội như một sự thức tỉnh trước cái đẹp, quản ngục đã thoát ra những cái tầm thường, ràng buộc để vươn tới cái cao đẹp.
=> Nhận xét chung: Qua những hành động, cách ứng xử của viên quản ngục, ta càng thêm hiểu và trân trọng hơn nhân vật này, từ đó thấm thía một quan niệm nhân sinh sâu sắc: “Trong thẳm sâu mỗi con người đều ẩn chứa một tâm hồn nghệ sĩ biết hướng tới cái đẹp, khát khao ánh sáng cái đẹp bởi vậy mà mỗi chúng ta hãy nhìn sâu vào tâm hồn con người để nắm bắt ánh sáng thiên lương vì có những khi trong môi trường của cái xấu và cái ác, cái đẹp không lụi tàn mà có thể đẩy lùi cái xấu, cái ác và tồn tại một cách thật mạnh mẽ, bền bỉ”.
* Đặc sắc nghệ thuật
– Xây dựng tình huống truyện độc đáo và tinh tế
– Thủ pháp tương phản đối lập.
– Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế.
– Đặt nhân vật vào tình huống giàu kịch tính.
III. Kết bài
– Khái quát lại những nét tiêu biểu về nhân vật viên quản ngục.
– Cảm nhận của em về nhân vật và tài năng của Nguyễn Tuân.
Bài văn mẫu Phân tích nhân vật Viên quản ngục cho học sinh giỏi
Nguyễn Tuân là một nhà văn lớn, là một người nghệ sĩ suốt đời đi tìm cái đẹp. Ông có một vị trí quan trọng và những đóng góp không nhỏ cho nền văn học Việt Nam hiện đại. Một trong những sáng tác tiêu biểu để lại tiếng vang trong sự nghiệp hành văn của Nguyễn Tuân là truyện ngắn “Chữ người tử tù”. Trong truyện ngắn “Những người tử tù”, Nguyễn Tuân đã khắc họa thành công hình tượng nhân vật đặc sắc đi vào lòng độc giả. Ngoài Huấn Cao – con người tài hoa, khí phách hiên ngang, bất khuất và thiên lương trong sáng thì ta không thể không nhắc đến một nhân vật đặc biệt khác – viên quản ngục.
Quản ngục: không phải là một anh hùng cao đẹp như Huấn Cao, lại càng không mang dáng vóc, tính cách của một tên đao phủ khát máu, tham lam lợi lộc, vinh hoa, phú quý. Ngục quan có một ngoại hình ưa nhìn dễ nhìn. Đầu đã điểm hoa râm, râu đã ngả màu. Bộ mặt tư lự, nhăn nheo, có một đời sống nội tâm sâu sắc, cả nghĩ. Sau khi nhận được phiến trát của Sơn Hưng Tuyên đốc bộ đường về chuyện nhận sáu tên tử tù, trong đó có Huấn Cao “người đứng đầu bọn phản nghịch” lại “có tài viết chữ rất nhanh và rất đẹp”, ngục quan đăm chiêu “nghĩ ngợi”.
Hình ảnh ngục quan thao thức giữa đêm khuya khi đĩa dầu sở đã “vợi lần mực dầu”, lúc đầu thì “tự hỉ” càng về khuya thì trên mặt ông “chỉ còn là mặt nước ao xuân, bằng lặng, kín đáo và êm nhẹ”. Việc nhận tù sắp tới đã gây ra nhiều xao động ghê gớm trong tâm tư vị ngục quan này. Ông là một người từng trải, có tính cách dịu dàng khác hẳn với những kẻ sống bằng tàn nhẫn bằng lừa lọc trong chốn đề lao. Và điều ta thấy rõ ở con người này chính là tâm hồn trong sáng, yêu cái đẹp, trọng người tài.
Đối đãi với Huấn Cao, quản ngục hết sức tôn trọng kính cẩn, thể hiện rõ thái độ biệt nhỡn nhân tài. Ngày nhận tù nhân, viên quản ngục đã làm trái với phong tục nhận tù mọi ngày,” hôm nay viên quan coi ngục nhìn sáu tên tù mới vào bằng cặp mắt hiền lành”. Ngay từ ánh nhìn đầu tiên mà viên quản ngục đã bày tỏ kín đáo tấm chân tình của mình đối với người sáng tạo ra cái đẹp – Huấn Cao. Mặc kệ cho những tên tay sai bên dưới nhắc khéo ngài có phải dùng đến những tiểu sảo trong nhà lao để ép cung, tra tấn thì viên quản ngục vẫn lặng thinh làm lơ đi điều đó.
Bởi lúc này đây, quản ngục biết mình đã gặp đúng người rồi, người mà từ thủa đọc vỡ nghĩa chữ sách thánh hiền hắn hằng đêm mong có được chữ của người. Suốt nửa tháng ở trong tù, ngày nào Huấn Cao cũng nhận được rượu thịt trước bữa cơm tù thành ra là chuyện lạ nhưng người vẫn cứ điềm nhiên nhận lấy hưởng thụ như thú vui lúc bình sinh chưa bị giam cầm. Và người đứng đằng sau những bữa rượu thịt ngon ấy, không ai khác chính là viên quản ngục sắp xếp đối đãi đặc biệt với Huấn Cao. Rồi đến một hôm quản ngục đích thân xuống hỏi thăm tên tù ngục ta lại càng thêm thấy rõ tấm chân tình của hắn dành cho Huấn Cao.
Thế nhưng trước những lời lẽ kính cẩn, tôn trọng của hắn, Huấn Cao lại một mực phũ phàng, coi thường: ” Ngươi hỏi ta muốn gì? Ta chỉ muốn có một điều. Là nhà ngươi đừng bao giờ đặt chân vào đây”. Trước tình huống ấy, người nắm quyền uy trong tay rất bình tĩnh. Không nổi trận lôi đình để trả thù. Không giở trò tiểu nhân thị oai. Ngục quan chỉ lui ra lễ phép với một câu: “Xin lĩnh ý”, Huấn Cao và năm đồng chí của người vẫn được “biệt đãi”, cơm rượu lại có phần “hậu hơn trước”. Tại sao ngục quan lại xử sự như thế? về vị thế, hắn chỉ tự coi mình là “là kẻ tiểu lại giữ tù”, còn Huấn Cao là một anh hùng tài tử “chọc trời quấy nước”, nổi danh trong thiên hạ về cái tài “viết chữ rất nhanh và rất đẹp”. Vả lại, quản ngục còn hi vọng chờ cho Huấn Cao “dịu bớt tính nết” để xin chữ. Nếu được tử tù cho chữ thì hắn ta “mãn nguyện”. Qua đó, Nguyễn Tuân đã làm nổi bật bao phẩm chất của ngục quan: bình tĩnh, lễ độ, nhẫn nhục.
Ngục quan có một tâm hồn trong sáng thanh cao, biết trọng người tài, rất yêu thích cái đẹp. Mặc dù đã “chọn nhầm nghề”, nhưng thiết nghĩ trên cõi đời này đã có chúa ngục nào có “cái sở nguyện” cao quý như hắn ? Cái ao ước của hắn thật là thanh cao, thật là một thú vui tao nhã nhân văn. Quản ngục ao ước là có một ngày nào đó “được treo ở nhà riêng mình một đôi câu đối do tay ông Huấn Cao viết”. Hắn say mê, hắn khao khát vì “chữ Huấn Cao đẹp lắm, vuông lắm”. Với quản ngục thì có vinh hạnh nào hơn nếu “có được chữ ông Huấn Cao mà treo, là có một báu vật trên đời”. Vì thế, khi chưa xin được chữ Huấn Cao thì ngục quan sống trong tâm trạng đầy bi kịch.
Nỗi “khổ tâm” của hắn là có một ông Huấn Cao trong tay mình, dưới quyền mình mà không dám giáp lại mặt vì quản ngục cảm thấy nhân cách tử tù xa cách ông nhiều quá!. Hơn thế nữa, hắn càng “khổ tâm” lo lắng, mai mốt đây, Huấn Cao bị hành hình mà không kịp xin được mấy chữ thì ông “ân hận suốt đời”. Có thể nói, đó là một bi kịch cao quý được Nguyễn Tuân cảm nhận ở phương diện văn hoá nghệ thuật. Sự giày vò tâm trạng của quản ngục đem đến tình tiết cao trào cho tác phẩm khi Huấn Cao đồng ý cho chữ ngay trước đêm người phải ra pháp trường lãnh án tử hình.
Điều gì đến rồi cũng phải đế, giấy báo tử được gửi đến nhà lao nơi giam giữ Huấn Cao, quản ngục gọi thầy thơ lại đến tâm sự rõ sự tình của mình như một tiếng thở dài than vãn sao thời gian nhanh quá, còn chưa kịp xin chữ Huấn Cao mà đã nhận giấy án chém… Thầy thơ lại nghe xong thì vô cùng cảm động nên đã tìm đến người tù đang bị giam trong nhà lao kia kể lại sự tình và báo luôn tin tử hình cho Huấn Cao nghe. Nghe xong tên tử tù liền mỉm cười. Đó là một nụ cười chứ không phải sự sợ hãi trước cái chết đang cận kề. Phải là một kẻ đã đối mặt với bao hiểm nguy, thân quen với cái chết trong gang tấc thì nụ cười đó mới nở trên môi như vậy, con người này đúng là anh hùng bất khuất, hiên ngang bảo sao mà quản ngục không kiêng nể, lại thêm mến phục, yêu con chữ thể hiện hoài bão cả một kiếp người tung hoành bốn phương trời. Huấn Cao như thấu hiểu nỗi lòng của quản ngục, đã nói: “Ta cảm cái tấm lòng biệt nhỡn liên tài của các người.
Nào ta có biết đâu một người như thầy quản đây mà lại có những sở thích cao quý như vậy. Thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”. Nhân cách văn hoá cao quý của ngục quan đã làm Huấn Cao xúc động và quý trọng. Cảnh cho chữ diễn ra trong phòng giam tử tù là sự kì ngộ giữa khách anh hùng tài tử với kẻ biệt nhỡn liên tài, một cảnh đẹp hiếm có trong nhân gian. Kẻ có quyền lại khúm núm trước một kẻ tử tù, còn kẻ tử tù áy lại thong dong, viết nên bức thư pháp ngàn người nể phục, yêu quý, săn tìm, cầu mong có được như bảo vật quý trên đời.
Trước cái đẹp của thư pháp, ngục quan đã trở thành tri âm, tri kỉ của tử tù. Ngục quan “khúm núm” cất những đồng tiền kẽm đánh dấu trên ô chữ… Ngục quan lắng nghe lời khuyên của tử tù “nên lui về quê nhà” để giữ lấy thiên lương rồi hãy “nghĩ đến chuyện chơi” chữ… Ngục quan vái tử tù một vái và nói qua dòng nước mắt: “Kẻ mê muội này xin bái lĩnh”. Tất cả đã thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của ngục quan dưới ánh sáng của thư pháp và thiên lương.
Hình ảnh quản ngục là một trong những thành công của Nguyễn Tuân trong nghệ thuật miêu tả và xây dựng nhân vật ở phương diện tài hoa độc đáo của nghệ sĩ bậc thầy. Yêu cái đẹp với tấm lòng biệt nhỡn liên tài là tâm hồn tính cách của ngục quan. Từ ngoại hình, ngôn ngữ, tâm tư tình cảm đến cử chỉ, hành động của ngục quan đã được Nguyễn Tuân miêu tả với tất cả sự chắt lọc của một ngòi bút tài hoa, đã làm hiện lên một con người có cốt cách rất đẹp.
Quản ngục với nghề nghiệp của mình trên phương diện xã hội là hoàn toàn trái ngược nhau, đối lập với Huấn Cao, nhưng trên phương diện nghệ thuật thì quản ngục là người biết yêu, biết say mê, tôn thờ cái đẹp và với nhân vật này chủ đề của tác phẩm càng thêm được thể hiện rõ nét: Cái duy nhất đang được tôn vinh và kính trọng là cái đẹp.
****************
Trên đây là 5 Mẫu dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục trong Chữ người tử tù chi tiết được thầy cô chọn lọc. Hy vọng sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em hoàn thiện bài phân tích Viên quản ngục của mình được đầy đủ ý và sinh động, cuốn hút nhất.
Đăng bởi: THPT Ngô Thì Nhậm
Chuyên mục: Giáo Dục
Bạn đang xem: Dàn ý phân tích nhân vật Viên quản ngục trong Chữ người tử tù chi tiết (5 Mẫu)
